Paragraaf onderhoud kapitaalgoederen

Kapitaalgoederen zijn goederen/zaken die de gemeente nodig heeft om de diensten en goederen die zij aan haar burgers levert te produceren; grote zaken die vaak veel waarde hebben en meerdere jaren meegaan. De gemeente Dronten heeft ongeveer 1.400 hectare aan openbare ruimte in beheer. Veel activiteiten vinden daarop plaats zoals wonen, werken en recreëren. Daarvoor zijn veel kapitaalgoederen nodig in de vorm van onder andere:

• verhardingen;
• riolering;
• groenvoorzieningen;
• speelvoorzieningen;
• verlichting;
• (civiel)technische kunstwerken zoals bruggen, steigers en vlonders;
• accommodatiebeleid, -beheer, renovatie en vervanging;
• stranden en voorlanden.

Van deze kapitaalgoederen is het beleidskader, de financiële consequenties die uit het beleidskader voortvloeien en een vertaling van de financiële consequenties in de begroting opgenomen. De kwaliteit van de kapitaalgoederen en het onderhoud ervan is bepalend voor het voorzieningenniveau en uiteraard de (jaarlijkse) lasten.

Het beleid van Dronten voor het onderhoud van kapitaalgoederen is onder meer opgenomen in de volgende beleids- en beheerplannen:

• Beleids- en beheerplan wegen 2021-2025;
• Beheerplan technische kunstwerken en overige objecten 2023-2027;
• Beleidsplan verlichting in de openbare ruimte 2018-2027;
• Beheerplan openbare verlichting 2023-2027;
• Groenbeleidsplan gemeente Dronten 2017;
• Groenbeheerplan Dronten 2020-2024;
• Bosbeheerplan Dronten 2020-2024;
• Boombeheerplan Dronten 2020-2024;
• Beheer- en onderhoudsplan halfverhardingen 2022-2026;
• Beheerplan Voorlanden 2021;
• Speelruimteplan 2018;
• Gemeentelijk Rioleringsplan Dronten 2022 t/m 2026;
• Accommodatiebeheerplan;
• Grondstoffenbeleidsplan.

In 2021 is het beheerplan wegen geactualiseerd en vastgesteld. De norm waarop het onderhoud wordt gepleegd is CROW-niveau B (basis) voor centra, fiets- en voetpaden. Voor alle overige wegen is dat CROW niveau C (laag). Het beheer van de verhardingen is uitgevoerd conform het beheerplan. De meest in het oog springende uitgevoerde activiteiten, naast regulier onderhoud, zijn:

Bermversteviging 2023

De volgende wegen zijn voorzien van bermbeton als onderdeel van het versnellingsprogramma bermversteviging:

• Haringweg (gedeelte);
• Zeebiesweg.

Uitgesteld wegenonderhoud 2023

Het rehabilitatieproject Rietweg (2e deel) is doorgeschoven richting 2024 vanwege de werkzaamheden van windplan Groen. De civieltechnische voorbereiding is afgerond en de uitvraag ligt bij de aannemer.  Uitvoering vindt in 2024 plaats.

In juni 2022 is het GRP Dronten, gemeentelijk rioleringsprogramma 2022-2028 door de raad vastgesteld. Het gemeentelijk rioleringsplan (GRP) is een belangrijk gemeentelijk beleidsdocument. Het geeft inhoudelijke, financiële en programmatische sturing aan het rioleringsbeheer. Dit is uit oogpunt van volksgezondheid, bewoonbaarheid en milieubescherming één van de kerntaken van elke gemeente. Naast de zorgplicht voor het afvalwater, hemelwater en grondwater is er ook aandacht voor klimaatadaptatie, hetgeen niet alleen een rioleringsopgave is, maar een opgave voor meerdere beleidsterreinen in het openbare gebied. In het GRP Dronten 2022-2028 zijn alle nieuwe maatregelen beschreven waaraan in de planperiode uitvoering wordt gegeven. Hiervan zijn de onderstaande projecten in 2022/2023 opgepakt, een deel van deze projecten loopt door de gehele planperiode van het GRP:

• Vervolg vestigen van recht van opstal voor eigendommen van derden in het openbaar gebied;
• Opstellen plan hoeveel afvalwater (m3) er nog op de riolering kan worden aangesloten en hoe lang een gemaal uit kan vallen alvorens er problemen ontstaan. Tevens wordt globaal per wijk het verhardingspercentage berekend.
• Uitvoering van klimaatadaptieve maatregelen in de kernen Biddinghuizen en Swifterbant om wateroverlast bij hevige buien te voorkomen.

Het beheer van de riolering in 2023 is uitgevoerd conform het rioleringsplan. 

Voor een goed groenbeheer is in 2017 een nieuw groenbeleidsplan voor al het groen in de dorpskernen van de gemeente gemaakt en vastgesteld. In dit groenbeleidsplan is tevens het beleid op de dorpsbossen en het bomenbeleidsplan geïntegreerd. In aansluiting op dit beleidsplan zijn het groenbeheerplan, bomenbeheerplan en bosbeheerplan geactualiseerd en die zijn in 2020 vastgesteld. Conform de kaders zoals vastgelegd in dit beleidsplan en het afgesproken kwaliteitsbeeld is het openbaar groen in 2023 onderhouden.

In 2023 zijn de speelvoorzieningen in de gemeente Dronten vervangen en onderhouden conform het nieuwe Speelruimteplan 2018. In dit nieuwe plan is vooral ingestoken op het omvormen van formele speelruimte naar meer informele speelruimte, waarbij gebruik wordt gemaakt van de gehele openbare ruimte. Het beheer is op orde en de speelvoorzieningen voldoen aan de geldende veiligheidsnormen.

In 2018 is het OV-beleidsplan vastgesteld waarin de nieuwe beleidskaders voor openbare verlichting zijn aangegeven voor de komende jaren. In het plan is besloten om bewuster te gaan verlichten (meer maatwerk per locatie) en daar ook bij de inwoners, verenigingen en bedrijven bewustzijn over creëren. Inmiddels is ruim 50% aan energiebesparing gerealiseerd sinds 2017. In 2022 is het beheerplan geactualiseerd en vastgesteld door het college voor de periode van 2023-2027. Het beheer van de openbare verlichting is uitgevoerd conform het beheerplan. De meest in het oog springende uitgevoerde activiteiten, naast regulier onderhoud, zijn:

Vervangingsplanning 2023

• Masten 155 st
• Armaturen 505 st

Tevens is gedurende 2023 besloten om alle 2.600 st oude Luxor armaturen met conventionele PLL lampen te voorzien van nieuwe led-panelen i.p.v. de traditionele lampvervanging en hiermee versneld en direct een aanzienlijke besparing in energie te behalen.

In 2022 is een nieuw beheerplan technische kunstwerken en overige objecten 2023-2027 vastgesteld door het college. Het beheer van de (civiel)technische kunstwerken is uitgevoerd conform het beheerplan. De meest in het oog springende uitgevoerde activiteiten in 2023, naast regulier onderhoud, zijn:

• Vervangen hydraulische slangen brug de Knip;
• Vervangen landverkeersseinen/scheepvaartverkeerseinen ten behoeve van brug de Knip.

Accommodatiebeleid
Herijking accommodatiebeleid en IHP/SVP
In 2023 is het Integraal HuisvestingsPlan onderwijs (2023-2047) vastgesteld, is het herijkte accommodatiebeleidsplan ter kennisname aan de raad aangeboden en is het toetsingskader voor nieuwe investeringen in maatschappelijk vastgoed vastgesteld.

In 2024 wordt bepaald welke huisvestingsvraagstukken de komende vijf jaren kunnen worden gerealiseerd. Hierin zijn twee trajecten naar voren gehaald: de vervangende nieuwbouw van de Praktijkschool en de realisatie van KindCentrum Dronten. 

Nieuwbouw Praktijkschool
De nieuwbouw van de Praktijkschool levert een voorziening voor kwetsbare jongeren op, op het gebied van leren, werken en wonen voor een goede start op weg naar volwaardige participatie in de samenleving. Voor de Praktijkschool is in november 2023 extra krediet beschikbaar gesteld en is het voorlopig ontwerp gereed. In 2024 worden de plannen verder uitgewerkt, om in 2025 de bouw te kunnen starten.

Accommodatiebeheer
In 2024 is een nieuw beheerplan accommodatiebeheer ontwikkeld. Dit is onlangs vastgesteld door het college voor de periode 2024-2028. In dit beheerplan is voor een aantal panden als uitgangspunt gehanteerd dat de komende vijf jaar geen groot onderhoud meer wordt uitgevoerd omdat de technische levensduur eindigt (collegebesluit februari 2022). Investeren in groot onderhoud is dan ook kapitaalvernietiging. Voor deze panden zal in de perioden 2023-2027 invulling moeten worden gegeven aan de wenselijke maatschappelijke functie van deze panden richting de toekomst. Integratie met het nieuwe accommodatiebeleid (IHP) moet leiden tot een integraal toekomstbeeld omtrent de gemeentelijke accommodaties aangaande vooral sport, welzijn en onderwijs. Dit betekent voor enkele panden sloop (bijv. bibliotheek Swifterbant; integratie MFC), integratie met andere ontwikkelingen (bijvoorbeeld IKC in relatie tot kinderopvang) of rehabilitatie of vervangende nieuwbouw (bijv. Sporthal 't Dok).

In 2020 is de Visie Stranden vastgesteld. Op basis van deze visie worden de komende jaren diverse ontwikkelingen en activiteiten uitgevoerd. Het beheer van de Voorlanden is uitgevoerd conform het in 2021 geactualiseerde beheerplan.

In onderstaande tabel is aangegeven welke middelen zijn ingezet voor het onderhoud aan kapitaalgoederen inclusief de begroting over 2023. Zie ook de toelichting onder de reserves en voorzieningen bij de toelichting op de balans.

	Financieel overzicht Kapitaalgoederen
			Begroot	Begroting na wijziging	Realisatie
	Beheerplannen	Kostensoort	2023		2023
	Wegen	Onderhoudsbudget	291	455	470
		Voorziening	2.469	2.469	2.469
		Kapitaallast	720	720	562
	Subtotaal wegen		3.480	3.644	3.500
	Civieltechnische kunstwerken	Onderhoudsbudget	31	37	30
		Voorziening	377	377	377
		Kapitaallast	28	28	3
	Subtotaal civieltechnische kunstwerken		436	442	409
	Openbare verlichting	Onderhoudsbudget	76	76	70
		Kapitaallast	165	165	143
	Subtotaal openbare verlichting		240	240	213
	Groen	Onderhoudsbudget	561	484	476
		Kapitaallast	12	12	11
	Subtotaal groen		573	497	487
	Spelen	Onderhoudsbudget	283	400	197
	Subtotaal spelen		283	400	197
	Riolering	Onderhoudsbudget	1.556	1.556	591
		Voorziening	321	138	2.111
	Subtotaal riolering		1.877	1.694	2.702
	Accommodaties	Onderhoudsbudget	142	196	231
		Voorziening	846	5.128	243
		Kapitaallast	3.541	3.541	3.176
	Subtotaal accommodaties		4.529	8.864	3.651
	Totale onderhouds- en beheerkosten		11.420	15.781	11.159