Programma 4 Onderwijs

We streven er vanuit dit pakket naar dat inwoners, met name kinderen en jongeren, gelijke kansen hebben. We willen bereiken dat alle kinderen de kans krijgen zich te ontwikkelen tot vitale volwassenen die zoveel mogelijk bijdragen en deelnemen aan onze samenleving. Dit doen we samen met onderwijs en voorschoolse voorzieningen, maatschappelijke partners en jeugdhulpaanbieders. We bieden (laagdrempelige) voorzieningen die kinderen ondersteunen in het veilig opgroeien en ouders tijdelijk helpen bij de opvoeding. 

Wij streven naar een gemeenschap waarin iedereen naar eigen kunnen mee kan doen en zich gesteund voelt. Daarom investeren we om inwoners in kwetsbare situaties gelijke kansen te bieden. Dit doen we gedurende hun hele leven en op cruciale momenten. We zorgen ervoor dat kinderen en jongeren in een veilige en goede omgeving opgroeien, hun schooltijd plezierig doorlopen en toegang hebben tot sport en cultuur. Voor jeugdigen die dit niet vanzelfsprekend hebben, bieden we extra ondersteuning.

Daarnaast creëren we een sterke pedagogische basis door ouders en opvoeders te ondersteunen met kennis en begeleiding. We investeren in voorschoolse educatie, verzorgen het leerlingenvervoer en werken nauw samen met kinderopvang en onderwijs om een sterke pedagogische basis te realiseren. 

Gemeente Dronten heeft op grond van de Wet op het primair onderwijs een verplichting tot het aanbieden van voldoende voorzieningen met voorschoolse educatie (in aantal en spreiding) voor kinderen met een risico op een onderwijsachterstand.

Het is de bedoeling dat alle kinderen in de gemeente Dronten op hun zesde levensjaar een startniveau (qua taal) hebben bereikt dat aansluit bij het aanvangsniveau van groep 3 van de basisschool en/of met een beperkte ondersteuning mee kunnen in groep 3. 

Wat betreft onderwijshuisvesting: in 2023 is het Integraal HuisvestingsPlan onderwijs (2023-2047) vastgesteld. Hierin zijn voor de komende 15 jaar de noodzakelijke vervangings- en/of renovatie investeringen opgenomen om de gewenste maatschappelijk effecten te kunnen faciliteren. Ten aanzien van onderwijshuisvesting (scholen en gymlokalen) betreft het naast de maatschappelijke effecten ook vooral een wettelijke verantwoordelijkheid om goede schoolgebouwen blijvend te faciliteren. 

We willen dat kinderen in groep 3 taalvaardig zijn 
          1) In 2026 is het bereik van het aantal kinderen met een VVE indicatie gestegen ten opzichte van 2025.
          2) In 2026 is het aantal VVE doelgroepkinderen dat mee kan komen in groep 3 zonder extra ondersteuning gestegen ten opzichte van 2025.

Hoe meten we dit?

Toelichting 
Niet alle kinderen kunnen een goede start op de basisschool maken in groep 3. Het gaat hierbij met name om peuters en kleuters (VVE-doelgroep) in de leeftijd van 2,5 jaar tot 6 jaar die een risico lopen op onderwijsachterstanden vanwege minder gunstige sociale, culturele en/of economische omstandigheden. In de vroege kinderjaren wordt het fundament gelegd voor de verdere ontwikkeling van het kind. Het is dus belangrijk om taalproblemen en/of leerachterstanden te voorkomen of te verminderen. Met aandacht of extra steun in de rug kan voorkomen worden dat kinderen en jongeren niet mee kunnen komen in het onderwijs en hierdoor mogelijk thuis komen te zitten of uitvallen in het onderwijs. Daarom richten we ons erop dat meer kinderen voorschoolse en vroegschoolse educatie krijgen en dat de kwaliteit van het aanbod sterker wordt. 

Waar leggen we de focus op?
Organiseren van voor- en vroegschoolse educatie (VVE)
Voor het voorschoolse aanbod is in de wet vastgelegd dat gemeenten verantwoordelijk zijn voor voldoende voorzieningen met aanbod voorschoolse educatie (VE-aanbod) in spreiding en aantal. Daarnaast hebben gemeenten op basis van bestuurlijke afspraken met de VNG een inspanningsverplichting om zoveel mogelijk peuters gebruik te laten maken van peuteropvang, voordat zij starten binnen het primair onderwijs en in samenspraak met het onderwijs de doorgaande lijn vorm te geven voor deze kinderen met een VVE-indicatie in het onderwijs tot groep 3.

Met een subsidie voor peuteropvang en voorschoolse educatie worden de kosten voor ouders beperkt en wordt ernaar gestreefd om zoveel mogelijk doelgroep peuters met VE te bereiken. We continueren en versterken de VVE-interventie.  

Verbreden VVE activiteiten
Naast peuteropvang en VVE zetten we het resterende budget voor het onderwijsachterstandenbeleid in voor aanvullende activiteiten gericht op de VVE-doelgroep. Door de gerichte inzet van extra activiteiten op taalstimulering, spelbegeleiding en ouderbetrokkenheid - zoals intermediair ouderbetrokkenheid, peuteropvang plus in Swifterbant en VE-thuisbegeleiding - wordt kansengelijkheid bevordert en achterstanden vroegtijdig aangepakt. 

Toezicht handhaving en kinderopvang
Het college van B en W is op grond van de Wet kinderopvang verantwoordelijk voor het toezicht en de handhaving van de kinderopvang in de gemeente Dronten. In de Wet Kinderopvang is vastgelegd dat het college voor de uitvoering van het toezicht verplicht is om de GGD aan te wijzen als toezichthouder. Voor de periode 2026–2027 staan er een aantal wijzigingen in de wet- en regelgeving voor toezicht en handhaving op de planning, die mogelijk gevolgen kunnen hebben voor het benodigde financiële budget voor de uitvoering van het toezicht. 

Gemeentelijke aanpak Gezinsaanpak Geletterdheid
De gezinsaanpak is een onderdeel van de algemene aanpak van laaggeletterdheid. Ouders die moeite hebben met basisvaardigheden geven dat vaak van generatie op generatie door. Hierdoor ontstaat een cyclus van laaggeletterdheid. Een activiteit die we hiervoor inzetten, is de training ‘herkennen en doorverwijzen’ aan te bieden aan (zorg)professionals. Daarnaast gaan we onderzoeken wat de meerwaarde van het opstellen van een verandertheorie kan zijn in het kader van de uitrol van de Gemeentelijke Gezinsaanpak Geletterdheid binnen de gemeente. 

Meer kinderen met (risico op) taal- en onderwijsachterstanden (buiten de VVE leeftijd om) ontvangen tijdig passende ondersteuning
          3) In 2026 is het aantal kinderen dat extra ondersteuning ontvangt voor een taal- en onderwijsachterstand toegenomen ten opzichte van 2025. 

Hoe meten we dit?

Toelichting 
Het onderwijsachterstandenbeleid heeft als doel om de kinderen te signaleren die een risico op onderwijsachterstanden in de Nederlandse taal hebben en deze achterstanden te voorkomen of te verminderen. De nadruk bij het Onderwijsachterstandenbeleid ligt op Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE), maar ook als kinderen en jongeren op een eerdere of latere leeftijd het risico lopen op taal-onderwijsachterstand, is het wenselijk dat er ondersteuningsmogelijkheden zijn. Van de basisschoolleerlingen in 2024 uit Dronten valt 15 procent binnen deze doelgroep. Op dit moment krijgen niet al deze jongeren de ondersteuning die zij nodig hebben.  

Waar leggen we de focus op?
We ontwikkelen meer ondersteuningsmogelijkheden voor kinderen en jongeren die op eerdere of latere leeftijd het risico op taalachterstanden oplopen. Dit vraagt om een verbreding van VVE-activiteiten binnen het Onderwijsachterstandenbeleid. 

Jeugdgezondheidszorg
Vanuit het perspectief van passende zorg oftewel zorg die aansluit bij de behoeften van het kind en gezin is jeugdgezondheidszorg een belangrijk element. In het kader van de Wet publieke gezondheid is de gemeente verantwoordelijk voor de jeugdgezondheidszorg. Het basistakenpakket jeugdgezondheidszorg bestaat uit een uniform deel en maatwerkdeel. We continueren JGZ en blijven inzetten op een maatwerkdeel dat aansluit op de zorgbehoefte en gezondheidssituatie van de kinderen en jeugd in Dronten. We gaan de huidige splitsing tussen JGZ 0-4 jaar en 4-18 jaar nader analyseren met het oog op de doorgaande lijn. 

Kansrijke Start
De eerste 1000 dagen van een kind zijn van fundamenteel belang voor een goed begin vanuit biologisch, medisch en maatschappelijk perspectief. Vanuit de specifieke uitkering die verbonden is aan het landelijk actieprogramma Kansrijke Start worden NU Niet Zwanger en de lokale coalitie Kansrijke Start Dronten (onder andere tolkentelefoon, toeleiding prenatale huisbezoeken en gezamenlijke scholing) ingezet. Het is van belang om te verkennen wat de effecten van deze (preventieve) activiteiten zijn, hoe deze activiteiten eventueel geborgd kunnen worden en hoe we de lokale coalitie kunnen versterken. 

Leesoffensief
In Dronten starten we een leesoffensief om de leescultuur te versterken en de leesvaardigheid van kinderen te bevorderen. We gaan in 2025 verkennen hoe het ‘leesoffensief’ eruit moet komen te zien. Het leesoffensief moet bijdragen aan een doorgaande leeslijn in het leesonderwijs, waarbij de gelijke onderwijskansen voor kinderen verder worden bevorderd. Hiervoor is het nodig dat structurele samenwerking tussen kinderopvang, onderwijs, bibliotheek en gemeente de komende jaren verder wordt versterkt (niet-vrijblijvende afspraken LEA). 

We willen goed passend onderwijs voor alle kinderen en daarmee minder thuiszitters   
          4) In 2026 ligt het absoluut verzuim per 1.000 leerlingen onder de 0,4%. 

Hoe meten we dit?

Toelichting 
Er zijn in Dronten kinderen en jongeren die langdurig geen onderwijs volgen. Deze groep, de zogenoemde ‘thuiszitters’, is divers, omdat er verschillende oorzaken ten grondslag kunnen liggen aan het thuiszitten. Denk aan psychische en fysieke gezondheidsproblemen, gedragsproblemen of een tekort aan voldoende ondersteunende voorzieningen. Thuiszitten heeft ingrijpende gevolgen voor kinderen en jongeren: voor hun persoonlijke ontwikkeling, hun welzijn, hun kansen op de arbeidsmarkt en hun sociale participatie. 

In Dronten liggen de verzuimpercentages onder het landelijk gemiddelde. Toch groeit ook hier de groep leerlingen die langdurig geen onderwijs volgt, zeker als de groep zieke (geoorloofd afwezige) leerlingen wordt meegerekend. De registratie van deze groep is onvolledig, waardoor het werkelijke aantal mogelijk hoger ligt. 

Om het probleem effectief te kunnen aanpakken, is het van belang om deze diverse groep goed in beeld te krijgen en de oorzaken en gevolgen van thuiszitten goed te begrijpen.  

Alle kinderen in de gemeente Dronten hebben recht op onderwijs. Om hen gelijke ontwikkelkansen te geven, is het belangrijk te onderzoeken hoe thuiszitten voorkomen kan worden en hoe bovengenoemde groepen leerlingen zo snel mogelijk een vorm van onderwijs krijgen die bij hun situatie past. Vanuit verschillende organisaties en invalshoeken wordt hier al aan gewerkt, maar het is zaak om hiervoor een meer integrale benadering te kiezen. 

Waar leggen we de focus op?
In 2026 zetten gemeente en scholen gezamenlijk in op het verbeteren van de ondersteuning voor thuiszitters. De belangrijkste speerpunten zijn: 

• Beter zicht op thuiszitters: gemeente en scholen werken samen om alle thuiszitters beter in beeld te krijgen. Dit helpt om sneller passende ondersteuning te bieden. Vroegsignalering van verzuim via onder andere de MAZL-methodiek blijkt hierbij een belangrijk middel.
• Structureel casusoverleg: gemeente, scholen, samenwerkingsverbanden en GGD/MDF organiseren een structureel overleg om de situatie van thuiszitters gezamenlijk te bespreken en aan te pakken.
• Dekkend aanbod van onderwijs en zorg: gemeente, scholen en samenwerkingsverbanden Passend Onderwijs zorgen voor een sluitend netwerk van onderwijs- en zorgvoorzieningen voor thuiszitters.
• Onderwijs-zorgtrajecten op maat: gemeente en scholen maken heldere afspraken over de organisatie en financiering van onderwijs-zorgtrajecten op casusniveau.
• Warme overdracht bij overstapmomenten: overgangen zoals van de kinderopvang naar het primair onderwijs en van het primair naar het voortgezet onderwijs zijn risicomomenten voor schooluitval. Daarom investeren kinderopvangorganisaties, basisscholen (PO) en middelbare scholen (VO) in een warme overdracht van leerlingen. 

We willen dat er voldoende (laagdrempelige) voorzieningen zijn en aandacht is voor het verminderen van laaggeletterdheid 
          5) In 2026 is maximaal 7% van de Drontenaren laaggeletterd.
          6) In 2026 worden de basisvaardigheden van alle (doelgroepen) laaggeletterde Drontenaren middels een passende aanpak versterkt. 

Hoe meten we dit?

Het aantal laaggeletterden in de gemeente Dronten laat de grootte van de groep zien die problemen met deelname aan de samenleving ondervindt.  

We willen niet alleen investeren in het versterken van basisvaardigheden, maar ook weten of onze inspanningen daadwerkelijk effect hebben. Dit doen we door te kijken naar deelnemersaantallen van het informele taalaanbod, het aantal deelnemers en geslaagden van formeel taalonderwijs, en het aantal doorverwijzingen naar taalaanbod. 

Toelichting 
In Nederland hebben ongeveer drie miljoen volwassenen moeite met lezen, schrijven, rekenen en/of digitale vaardigheden, wat hun deelname aan de samenleving belemmert. In Dronten is 7% van de inwoners laaggeletterd, wat neerkomt op ruim 3.000 mensen. Door ons te richten op taalbasisvaardigheden en het verminderen van onderwijsachterstanden, richten we ons erop dat kinderen opgroeien tot geletterde volwassenen. Tegelijkertijd zal laaggeletterdheid nooit helemaal verdwijnen. Daarom werkt de gemeente samen met partners aan het versterken van basisvaardigheden, met flexibel en laagdrempelig aanbod dat aansluit bij de doelgroep. Daarbij is extra aandacht voor gezinnen, omdat een aanzienlijk deel van de laaggeletterden in Dronten bestaat uit werkende ouders en migrantengezinnen. Een gezinsgerichte aanpak wordt daarom gekoppeld aan bestaande inzet op Voor- en Vroegschoolse Educatie. Laaggeletterdheid kan zich van generatie op generatie voortzetten en heeft invloed op werk, financiën en ouderbetrokkenheid bij onderwijs.

Naast dat de aanpak zich richt op gezinnen, gaan we ook onderzoeken hoe we aan taal in combinatie met werk kunnen bijdragen. Dit vraagt om samenwerking tussen onderwijs, werkgevers, hulpverlening, vrijwilligers en de gemeente. 

Waar leggen we de focus op?
In 2026 richt de gemeente Dronten zich op het versterken van de basisvaardigheden van laaggeletterde inwoners via een gezinsgerichte aanpak en gaan we onderzoeken hoe we aan de slag kunnen met taalvaardigheid en werk. Uit lokale cijfers blijkt dat binnen de groep laaggeletterden relatief veel werkende ouders en migrantengezinnen vallen. Om intergenerationele overdracht van taalachterstanden te doorbreken, zetten we in op ondersteuning binnen het gezin. Deze gezinsaanpak sluit aan op de bestaande inzet op Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE): Kansen voor kinderen en jongeren in opvang en onderwijs. 

Door te onderzoeken hoe we met taalontwikkeling op de werkvloer aan de slag kunnen gaan, kunnen we ook de werkende laaggeletterden beter bereiken en hun zelfstandigheid versterken. Laaggeletterdheid raakt meerdere levensdomeinen en vraagt daarom om een integrale benadering. We investeren in een flexibel en laagdrempelig educatief aanbod dat aansluit bij de leefwereld van de doelgroep, met een belangrijke rol voor non-formele educatie. Hiervoor zetten wij onze WEB-subsidie in. Deze verstrekken wij onder andere aan Huis voor Taal en TaalSamen.

Professionals, vrijwilligers en betrokken organisaties worden vanuit deze subsidie ook ondersteund in het herkennen van signalen van laaggeletterdheid en het bieden van passende doorverwijzingen. 

Goed onderhouden schoolgebouwen bieden de mogelijkheid voor goed kwalitatief en passend onderwijs  
          7) In 2026 worden de primair en voortgezet onderwijs gebouwen conform het IHP vernieuwd. 

Toelichting
In het Integraal Huisvestingsplan (IHP) is vastgesteld dat een aantal primair en voortgezet onderwijsgebouwen in de komende jaren zullen worden vervangen. De actualisatie van deze investeringsopgave is vertaald in de investeringsagenda 2026. Een aantal bestaande gebouwen zijn dusdanig verouderd, dat om in de toekomst ook goed en kwalitatief onderwijs mogelijk te houden, het volgen van deze planning de prioriteit heeft. 

Waar leggen we de focus op in 2026?
Er staan diverse ontwikkelingen op de investeringsagenda. Deze worden hieronder aan de hand van het te realiseren gebouw toegelicht.
 
Kindcentrum Dronten  
Het nieuwe kindcentrum in Dronten vervangt straks vijf oude basisscholen, twee gymlokalen en voorziet straks ook in kinderopvang in hetzelfde gebouw. In 2026 werken we de plannen om te komen tot een voorlopig ontwerp uit. 

Kindcentrum Swifterbant 
Het nieuwe kindcentrum in Swifterbant vervangt straks drie oude basisscholen, twee gymlokalen en voorziet straks ook in kinderopvang in hetzelfde gebouw. In 2026 werken we voor het totale gebied waar het kindcentrum en de gymlokalen een plek krijgen de stedenbouwkundige plannen verder uit om ter besluitvorming aan de gemeenteraad voor te leggen. 

Uitbreiding scholencomplex Dronten-West 
Bij De Dukdalf staan al enige jaren vier tijdelijke units als klaslokalen. Het is noodzakelijk permanente huisvesting te realiseren. Het gaat hierbij om de realisatie van vijf klaslokalen. In 2026 wordt een start gemaakt met de voorbereiding voor de uitbreiding van De Dukdalf. De besluitvorming voor deze ontwikkeling zal voorafgaand door de gemeenteraad plaatvinden. 

Nieuwbouw Praktijkschool (Almere College) 
In 2025 is gestart met de realisatie van de nieuwe Praktijkschool in de spoorzone, in combinatie met gemengd wonen (appartementen OFW). In 2026 wordt de Praktijkschool opgeleverd en in gebruik genomen.  

Nieuwbouw Copernicus College (Almere College) 
In 2025 is besloten het nieuwe Copernicus College bij de spoorzone te realiseren. In 2026 worden deze plannen, in samenwerking met het schoolbestuur, verder uitgewerkt en geconcretiseerd.  

Nieuwbouw Ichthus College (Landstede) 
In 2025 is een besluit genomen op welke locatie in het centrum van Dronten de nieuwbouw van het Ichthus College toekomstig gaat plaatsvinden. Hier wordt in 2026 meer handen en voeten aan gegeven door met het schoolbestuur toe te werken naar een concrete planning voor de realisatie.