Paragraaf onderhoud kapitaalgoederen

Kapitaalgoederen zijn goederen/zaken die de gemeente nodig heeft om de diensten en goederen die zij aan haar burgers levert te produceren; grote zaken die vaak veel waarde hebben en meerdere jaren meegaan. De gemeente Dronten heeft ongeveer 1.400 hectare aan openbare ruimte in beheer. Veel activiteiten vinden daarop plaats zoals wonen, werken en recreëren. Daarvoor zijn veel kapitaalgoederen nodig in de vorm van onder andere:

• Verhardingen
• Riolering
• Groenvoorzieningen
• Speelvoorzieningen
• Verlichting
• (Civiel)technische kunstwerken zoals bruggen, steigers en vlonders
• Accommodatiebeleid, -beheer, renovatie en vervanging
• Stranden en voorlanden

Van deze kapitaalgoederen is het beleidskader, de financiële consequenties die uit het beleidskader voortvloeien en een vertaling van de financiële consequenties in de begroting opgenomen. De kwaliteit van de kapitaalgoederen en het onderhoud ervan is bepalend voor het voorzieningenniveau en uiteraard de (jaarlijkse) lasten.

Voor alle aspecten vanuit de paragraaf Kapitaalgoederen gelden de volgende ontwikkelingen. De kwaliteitsniveaus van onderhoud zijn vastgelegd in beleidsplannen voor de diverse thema’s. De operationele vertaling vindt plaats in beheerplannen. Dronten groeit qua onderhoud in areaal als gevolg van uitbreiding en inbreiding van woningbouw en/of industrieterreinen. Als gevolg daarvan nemen ook de kosten toe van onderhoud. Voor groen is dit veelal direct in de jaarschijf van enig jaar merkbaar. Dit wordt opgevangen door een stelpost in de begroting. Echter, deze stelpost, maar ook de andere beheer- en onderhoudskosten, staan onder druk als gevolg van de toename van kosten (materiaal, materieel en personeel). In de vanaf 2025 te herijken beleidsplannen voor de diverse thema’s zal hier nadrukkelijk aandacht voor zijn. Er zijn weinig mogelijkheden om hier invloed op uit te oefenen. Er zijn een paar mogelijkheden, te weten aanpassing van de onderhoudsfrequentie en/of het kwaliteitsniveau verlagen.
Voor alle kapitaalgoederen waarvan de technische levensduur is bereikt, worden rehabilitaties uitgevoerd (oud voor nieuw). Dit vraagt om een nieuwe kapitaalbehoefte (voorbeeld Rietweg; uitvoering 2024). De levensduurcyclus start weer op 0. 

Het beleid van Dronten voor het onderhoud van kapitaalgoederen is onder meer opgenomen in de volgende beleids- en beheerplannen:

• Beleids- en beheerplan wegen 2021-2025
• Beheerplan technische kunstwerken en overige objecten 2023-2027
• Beleidsplan verlichting in de openbare ruimte 2018-2027
• Beheerplan openbare verlichting 2023-2027
• Groenbeleidsplan gemeente Dronten 2017
• Groenbeheerplan Dronten 2020-2024
• Bosbeheerplan Dronten 2020-2024
• Boombeheerplan Dronten 2020-2024
• Beheer- en onderhoudsplan halfverhardingen 2022-2026
• Beheerplan Voorlanden 2021-2030
• Speelruimteplan 2018-2023
• Gemeentelijk Rioleringsplan Dronten 2022-2026
• Accommodatiebeheerplan 2024-2028
• Grondstoffenbeleidsplan 2021-2025

In 2021 is het beheerplan wegen geactualiseerd en vastgesteld. De norm waarop het onderhoud wordt gepleegd is CROW-kwaliteitsniveau B (basis) voor de centra en hoofdfietspaden. Voor de overige wegen geldt het kwaliteitsniveau C van de CROW, te weten laag. Wat dient te worden voorkomen is kapitaalvernietiging als gevolg van uitgesteld onderhoud.
 
De (voorlopige) werkzaamheden vanuit het onderhoudsprogramma 2026 zijn:

• Bermversteviging Haringweg (D)
• Regulier wegenonderhoud
• De Boeg (D)
• Fietspad De Landmaten (D)
• Galjoenstraat (D)
• Thomsonstraat (D)
• De Voor (B)
• Boshof (B)
• De Noord (D)
• Swifterringweg (S)
• Beverweg (S)

In juni 2022 is het GRP Dronten, gemeentelijk rioleringsprogramma 2022-2028, door de raad vastgesteld. Het gemeentelijk rioleringsplan (GRP) is een belangrijk gemeentelijk beleidsdocument. Het geeft inhoudelijke, financiële en programmatische sturing aan het rioleringsbeheer. Dit is uit oogpunt van volksgezondheid, bewoonbaarheid en milieubescherming één van de kerntaken van elke gemeente. Naast de zorgplicht voor het afvalwater, hemelwater en grondwater is er ook aandacht voor klimaatadaptatie, hetgeen niet alleen een rioleringsopgave is, maar een opgave voor meerdere beleidsterreinen in het openbare gebied. In het GRP Dronten 2022-2028 zijn alle nieuwe maatregelen beschreven waaraan in de planperiode uitvoering wordt gegeven. Hiervan worden de onderstaande projecten in 2026 opgepakt. Een deel van deze projecten loopt door de gehele planperiode van het GRP.
De werkzaamheden vanuit het onderhoudsprogramma 2026 zijn:

• Regulier rioolonderhoud en rioolherstel diverse locaties op basis van de rioolinspecties.
• Vervangen enkele pompen van een rioolgemaal en/of pompput buitengebied.
• Opstellen beleid WKO (warmte- koude opslag) in relatie tot riolering.
• Opnieuw aanbesteden van het grondwatermeetnet inclusief digitale ontsluiting.
• In samenwerking met het waterschap Zuiderzeeland starten met een optimalisatiestudie riolering.

Hoewel het huidige Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) doorloopt tot 2028, is besloten om de voorziening eerder te evalueren. In de komende maand wordt de vervangingsopgave en exploitatiekosten opnieuw tegen het licht gehouden. Deze herbeoordeling kan aanleiding geven tot een aanpassing van de rioolheffing per 2026. Indien dit het geval is, wordt de tariefwijziging opgenomen in de rioolheffingsverordening voor 2026. Vanwege de benodigde voorbereiding is behandeling van de verordening rioolheffing in de raadsvergadering van december voorzien; november komt daarvoor te vroeg.

Voor een goed groenbeheer is in 2017 een nieuw groenbeleidsplan voor al het groen in de dorpskernen van de gemeente gemaakt en vastgesteld. In dit groenbeleidsplan is tevens het beleid op de dorpsbossen en het bomenbeleidsplan geïntegreerd. In aansluiting op dit beleidsplan zijn het groenbeheerplan, bomenbeheerplan en bosbeheerplan geactualiseerd en die zijn in 2020 vastgesteld. Conform de kaders zoals vastgelegd in dit beleidsplan en het afgesproken kwaliteitsbeeld wordt het openbaar groen in 2026 onderhouden.

In 2026 worden de speelvoorzieningen in de gemeente Dronten vervangen en onderhouden conform het Speelruimteplan 2018-2027. In dit plan wordt vooral ingestoken op het omvormen van formele speelruimte naar meer informele speelruimte, waarbij gebruik wordt gemaakt van de gehele openbare ruimte. Het beheer is op orde en de speelvoorzieningen voldoen aan de geldende veiligheidsnormen.

In 2018 is het OV-beleids- en onderhoudsplan vastgesteld waarin de beleids- en onderhoudskaders voor openbare verlichting worden aangegeven voor de komende jaren. In het plan is besloten om bewuster te gaan verlichten (meer maatwerk per locatie) en daar ook bij de inwoners, verenigingen en bedrijven bewustzijn over te creëren. Door structurele toepassing van LED-armaturen en andere inschakeltijden is er al 65% energiebesparing gerealiseerd. Het beheerplan is geactualiseerd en vastgesteld door het college voor de periode van 2023-2027. 

Naast regulier onderhoud vinden er vervangingsinvesteringen plaats van masten en armaturen. Vervanging vindt plaats op basis van de technische staat van onderhoud in combinatie met de doorontwikkeling van bewust verlichten. 

Er wordt zo efficiënt mogelijk gewerkt om zowel masten als armaturen tegelijkertijd te vervangen. De vervangingen worden wijk-specifiek uitgevoerd, wat wil zeggen dat wij per wijk alle armaturen en/of lichtmasten vervangen. Bij het formuleren van deze planning houden wij zoveel mogelijk rekening met de levensduur van de materialen, zonder aan kapitaalvernietiging onderhevig te zijn.

De werkzaamheden vanuit het onderhoudsprogramma 2026 zijn:

• Mast en armatuurvervanging Swifterbant Kampbuurt. (De technische staat van het materiaal liet het toe deze investering te verplaatsen van 2025 naar 2026);
• Armatuurvervanging Biddinghuizen centrum.

In 2022 is een nieuw beheerplan- en onderhoudsplan voor civieltechnische kunstwerken (waaronder bruggen) ontwikkeld en vastgesteld door het college voor de periode 2023- 2027. Op basis van de beschikbare middelen zal groot onderhoud en jaarlijks onderhoud plaatsvinden van de bij de gemeente in bezit zijnde voorzieningen. 

De werkzaamheden vanuit het onderhoudsprogramma 2026 zijn:

• Vervangen duiker Swifterringweg in de Rivierduintocht;
• Vervangen wegdekscanners brug De Knip.

Regulier onderhoud: 

-    Brug de Knip
-    Brug Rivierduinweg
-    Brug Lisdoddeweg
-    Brug Hanzetocht
-    Brug in het Krabbelaarspad
-    Brug Hoge Vaart
-    Reinigen diverse objecten.

Het Strategisch Vastgoed Plan is het kader voor alle ontwikkelingen aangaande het gemeentelijk vastgoed. Diverse projecten zullen in 2026 een verdere uitwerking krijgen. Dit is de renovatie van het zwembad in Swifterbant, de renovatie van het zwembad in Biddinghuizen en de uitwerking van het programma van eisen tot definitief ontwerp voor de vervanging van Sporthal ’t Dok op het Burg. Dekker Sportpark. Daarnaast wordt in 2026 gewerkt aan de verdere verduurzaming van panden en het reguliere jaarrond onderhoud van alle accommodaties. De werkzaamheden vanuit het onderhoudsprogramma 2026 zijn:

• Sporthal De Beurs, vervangen WTW-installatie, reinigen gevels;
• Sporthal De Stal, vervangen dakbedekking en dakgoten;
• Sporthal De Landing, vervangen dakbedekking;
• Brandweer Dronten, reinigen gevels;
• Voorbereiding aanpassing de Steiger;
• Werfkantoor, vervangen fietsenstalling. 

In 2020 is de Visie Stranden vastgesteld. Op basis van deze visie worden de komende jaren diverse ontwikkelingen en activiteiten uitgevoerd. Het beheer van de Voorlanden is uitgevoerd conform het in 2021 geactualiseerde beheerplan.

De evaluatie van het grondstoffenbeleidsplan 2021-2025 is eind 2025 aangeboden aan de raad. Actualisatie van het nieuwe grondstoffenbeleidsplan vindt plaats in 2026. Tot het nieuwe grondstoffenbeleidsplan is vastgesteld, blijft het huidige beleidsplan van toepassing.

De bijstellingen van diverse budgetten zijn het gevolg van de actualisatie van onderhoudsplannen die ten grondslag liggen aan de bijbehorende voorzieningen.