Programma 0 Bestuur en ondersteuning

Het maatschappelijk effect dat via dit programma wordt nagestreefd is een lokale overheid te bieden die betrouwbaar en dienstbaar is. Dit pakket gaat over (het faciliteren van) de gemeentelijke bestuursorganen en regionale samenwerking.

In een tijd waarin de gemeente Dronten binnen een steeds complexere samenleving zowel moet groeien als beheren, staan transparantie in besluitvorming en flexibiliteit centraal. Daarom wordt ingezet op het actief samenwerken met onze inwoners, (regionale) partners en het Rijk.

Regionale samenwerking speelt hierin een sleutelrol. Het stelt de gemeente in staat maatschappelijke uitdagingen samen aan te pakken en de groeiopgave te realiseren. Door deelname aan strategische allianties wordt de positie van Dronten richting het Rijk en de regio versterkt. Dit vergroot de kans op het krijgen van middelen en invloed op regelgeving. Samenwerking is daarmee geen doel op zich, maar een middel om bij te dragen aan brede welvaart en het realiseren van gemeentelijke lange termijn doelen.  

Door effectief in te spelen op maatschappelijke veranderingen en technologische innovaties, wordt gebouwd aan een efficiënte organisatie. Eén die niet alleen de groeiambitie naar 60.000 inwoners in 2050 kan ondersteunen, maar die ook responsief is zodat inwoners zich gezien, gehoord en begrepen voelen.

Om gericht te kunnen investeren in regionale samenwerkingen is het nodig dat we ons eigen profiel/positie vaststellen: wat is de context waarin Dronten opereert en wat zijn de opgaven waar Dronten voor staat. In 2025 wordt er daarom gewerkt aan een strategie voor regionale samenwerking en Public Affairs, gericht op de versterking van de strategische positionering. De strategie draagt bij aan het bepalen in welke samenwerkingsverbanden de gemeenten de komende jaren moet investeren en op welke wijze de samenwerking met Rijk en Regio, die op lange termijn noodzakelijk is voor middelen, ruimtelijke ordening en mogelijke versoepeling van wet- en regelgeving, moet worden opgetuigd.

Verbeterde regionale samenwerking
          1) In 2026 is de regionale samenwerking verbeterd ten opzichte van 2025. 

Toelichting
Regionale samenwerking is geen doel op zich, maar een middel om onze gemeentelijke ambities te realiseren. Daarom meten we de voortgang niet met cijfers en tabellen, maar op basis van kwalitatieve inzichten. We laten zien waar de bestuurlijke en ambtelijke betrokkenheid is gegroeid, en hoe deze inzet bijdraagt aan de lange termijn doelen van Dronten. In 2026 gaan we hierover graag in gesprek met de raad. Samen kunnen we dan verkennen hoe we hier verder richting aan geven op een manier die past bij de gemeente Dronten. Op deze manier worden verbeteringen in de regionale samenwerking kwalitatief getoetst en verantwoord.

Waar leggen we de focus op in 2026?
In 2026 richten wij ons op het professionaliseren van regionale samenwerking door het beter te verankeren in de werkwijze van de organisatie. Daarnaast gaan we aan de slag met de handreiking Verbonden partijen (zie de paragraaf Verbonden partijen voor verdere toelichting). 

Transparante en kwalitatief goede besluitvorming
          2) Alle geagendeerde college- en raadsvoorstellen voldoen aan de gewenste kwaliteit die college en/of raad in staat stelt een weloverwogen besluit te nemen.
          3) In 2026 zijn alle besluiten en beleidsdocumenten te vinden op de gemeentelijke website.  

Toelichting
Transparante en kwalitatief sterke besluitvorming vormt de basis voor een betrouwbare en dienstbare gemeente. Om de voortgang hierin zichtbaar te maken, evalueren we samen met het college of de college- en raadsvoorstellen voldoen aan de beoogde kwaliteitsnormen.

In 2026 werken we toe naar een beoordelingssysteem met een schaalverdeling en bijbehorende criteria. Deze sluiten aan op de eisen die de raad stelt aan raadsvoorstellen, en maken het mogelijk om voorstellen systematisch te toetsen. Vanaf 2027gebruiken we deze toetsingscriteria om gericht te sturen op het gewenste kwaliteitsniveau, welke in de programmabegroting 2027 nader wordt gespecifieerd.

We streven er vanuit dit pakket naar dat inwoners een betrouwbare en dienstbare lokale overheid ervaren. Daarvoor is het belangrijk dat zij tijdig terecht kunnen voor het regelen van hun zaken en vakkundig worden geholpen. Drontenaren voelen zich gehoord, gezien en begrepen door zowel het KCC als Burgerzaken 

Naast onze inwoners zijn ook andere gebruikers afhankelijk van onze persoonsgegevensbeheertaken. Door het beschikbaar stellen van zo betrouwbaar en actueel mogelijke persoonsinformatie (met inachtneming van de privacy) aan inwoners, gemeentelijke en landelijke gebruikers, wordt een belangrijke bijdrage geleverd aan de rechtszekerheid van onze inwoners. Ook het goed organiseren van de verkiezingen draagt bij aan lokaal vertrouwen in de overheid. 

We geven uitvoering aan het landelijk beleid ten aanzien van de basisregistratie personen, burgerlijke stand en identiteitsmanagement. Behalve de betrouwbaarheid van persoonsgegevens en fraudebestrijding, wordt er ook aandacht gevraagd voor de mens achter deze gegevens, waarbij soms maatwerk nodig is.  

Inwoners ervaren excellente dienstverlening van Publiekszaken
          1) In 2026 is minimaal 86% van de inwoners die geholpen is door Burgerzaken tevreden.
          2) In 2026 voorziet het KCC in minimaal 80% van de gevallen inwoners direct van een antwoord.

Hoe meten we dit?

Toelichting
De inwoners die met de gemeente bellen of een afspraak aan de balie hebben, willen we vakkundig kunnen helpen met hun vraag of gewenste product. Door duidelijk te communiceren en kundig ons werk te doen, vergroten we het vertrouwen in de lokale overheid.  

Waar leggen we de focus op in 2026?
In 2026 houden we de kennis van het KCC op peil en experimenteren we met een tool die het opzoeken van vragen vereenvoudigd. Naast telefonisch contact zetten we ook in op contact via chat, app en contactformulier. We willen de tweede lijn zoveel mogelijk ontlasten en daarom de dienstverlening van het KCC op peil houden.  

We blijven de inwoner waar mogelijk maatwerk bieden en helpen de inwoner deskundig. 

Inwoners ervaren excellente dienstverlening van Publiekszaken  
          3) In 2026 kunnen inwoners voor het aanvragen van een reisdocument of rijbewijs in minimaal 75% van de gevallen binnen 5 werkdagen terecht voor een afspraak.                  Alle inwoners kunnen binnen 10 werkdagen terecht voor een afspraak.  

Hoe meten we dit?
We monitoren aan de voorkant de bezettingsgraad van de balies en kunnen vroegtijdig een extra balie openzetten, zodat inwoners een afspraak kunnen plannen. Dit betekent dat we controleren of er de komende 5 werkdagen open plekken zijn in de afsprakenbalies.  

Toelichting
Tot en met 2027 nemen het aantal reisdocumenten en rijbewijzen die we verstrekken toe, daarna volgt een afname.

Waar leggen we de focus op in 2026?
Burgerzaken heeft een poortwachtersfunctie bij identiteitsvaststelling en het verstrekken van identiteitsdocumenten. We moeten alert zijn op fraude met valse documenten en identiteitsfraude. Het Nederlands paspoort behoort sinds 2021 standaard tot de top 5 van betrouwbaarste paspoorten ter wereld. Dit betekent dat er hoge eisen worden gesteld aan identiteitsmanagement. In 2026 is onze ambitie om de extra vraag naar onze producten niet ten koste te laten gaan van de kwaliteit.

Onze medewerkers blijven getraind worden, zodat we aan de eisen van de centrale overheid kunnen voldoen en we ondermijning kunnen voorkomen. Inwoners die een reisproduct ontvangen, kunnen vertrouwen op de bescherming van hun identiteit en de kwaliteit die geleverd is.  

Inwoners ervaren excellente dienstverlening van Publiekszaken 
          4) In 2026 voldoet minimaal 94% van de adresgegevens in het BRP aan de kwaliteitsnormen. 

Hoe meten we dit?
Door te voldoen aan de kwaliteitsnormen uit de zelfevaluatie BRP over adreskwaliteit. 

Toelichting
Het adresgegeven is het meest veranderende persoonsgegeven in de BRP. Registratie in de BRP met het juiste adres is van groot belang om volwaardig mee te kunnen doen in de maatschappij, aanspraak te kunnen maken op overheidsvoorzieningen en ervoor te zorgen dat de burger bekend is bij de overheid. Tegelijk is er ook het risico op fraude met publieke middelen. 

Waar leggen we de focus op in 2026?
We hebben extra aandacht voor het verbeteren van de organisatie rond het aanvragen en verwerken van verhuizingen en het vergroten van de vakkennis van de medewerkers. Er worden periodieke kwaliteitscontroles uitgevoerd en op de resultaten hiervan wordt geacteerd. We werken nauw samen met de collega’s van Toezicht & handhaving, de Basisadministratie Adressen en Gebouwen en Ruimtelijke ontwikkeling. 

We willen als organisatie transparant, veilig en betrouwbaar gemeenteraadsverkiezingen organiseren 
          5) In 2026 zijn er bij de verkiezingen maximaal 2 onverklaarbare verschillen in de tellingen en maximaal 4 correcties in de processen-verbaal. 

Hoe meten we dit?
We streven ernaar om het aantal onverklaarbare verschillen in de tellingen te verminderen en het aantal correcties in de processen-verbaal door het gemeentelijk stembureau terug te brengen. Kwalitatief wordt dit gemeten door op tijd zowel de actieve als passieve kiezers (kandidaten politieke partijen) toe te laten tot de verkiezingen en door de processen-verbaal met uitslagen na de stemopneming onverwijld openbaar te maken. 

Toelichting
Naast opnieuw vervroegde Tweede Kamerverkiezingen in 2025 is Burgerzaken ook verantwoordelijk voor de organisatie van de gemeenteraadsverkiezingen.  In 2023 is de Wet nieuwe procedure vaststelling verkiezingsuitslagen in werking getreden. Het doel van deze wet is om de stemopneming transparanter en beter controleerbaar te maken en om tijdig fouten in het telproces te constateren en te corrigeren.  

Waar leggen we de focus op in 206?
Samen met de griffie worden de politieke partijen en kandidaten geïnformeerd en begeleidt om deel te kunnen nemen aan de gemeenteraadsverkiezingen. 
Daarnaast worden stembureauleden en leden van het gemeentelijk stembureau opgeleid om hun taken goed uit te kunnen voeren, met extra focus op de kwaliteit van de stemopneming met behulp van de VOX-telmethode. 

Het pakket Overhead is ondersteunend en adviserend aan de organisatie en het college van Dronten. In dit pakket vallen de activiteiten die zorgen voor de faciliteiten om te kunnen werken, systemen werkend (en bruikbaar) te houden en te adviseren in het primaire proces. Tot dit pakket behoren alle kosten die samenhangen met de sturing en ondersteuning van medewerkers in het primaire proces (de andere pakketten).

Passende bedrijfsvoering zorgt ervoor dat het werk goed uitgevoerd kan worden, wat bijdraagt aan het effect dat inwoners een betrouwbare en dienstbare lokale overheid ervaren.

De bedrijfsvoering bestaat concreet uit:  

• Financiën, toezicht en controle gericht op de eigen organisatie  
• Personeel en organisatie 
• De gemeentesecretaris 
• Inkoop (incl. aanbesteding en contractmanagement)  
• Juridische zaken 
• Bestuurszaken en bestuursondersteuning  
• Informatievoorziening en automatisering van PIOFACH-systemen  
• Facilitaire zaken en huisvesting (incl. beveiliging)  
• Documentaire informatievoorziening (DIV)
• Communicatie
• Managementondersteuning primair proces

Met een passende bedrijfsvoering zorgen we ervoor dat we goed ons werk kunnen doen in de context van een groeiende gemeente. Passende bedrijfsvoering is gericht op het versterken van onze focus van buiten naar binnen (inwoners centraal stellen), verbeteren van de balans tussen beheer en ontwikkeling en het op orde hebben van processen (procesmanagement) en uitvoeringskracht (effectieve en efficiënte bedrijfsvoering). 

Daarbij houden we rekening met landelijke en lokale wet- en regelgeving, zoals het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV), het inkoopbeleid en de financiële verordening.

In de paragrafen bedrijfsvoering en informatisering en digitalisering wordt een overkoepelend beeld gegeven van de beleidsmatige ontwikkelingen. In de paragraaf bedrijfsvoering wordt ook stilgestaan bij de financiële rechtmatigheid van de gemeente. 

In dit pakket worden verder enkel onderwerpen uitgelicht waar op dit moment extra aandacht naar uitgaat. De volgende onderwerpen worden opeenvolgend behandeld: 

• Opgave Gericht Werken
• Arbeidsmarktaanpak
• Communicatie met onze inwoners
• Participatie
• Excellente dienstverlening
• Effect gericht werken
• Informatiseren en digitaliseren
• Rechtmatigheid 

Opgavegericht werken
Om te zorgen dat de gemeente als één geheel opereert en in staat is om beter in te spelen op wat de samenleving echt nodig heeft: 
         1) In 2029 werkt de gemeente vanuit geprioriteerde opgaven. 

Toelichting
Opgavegericht werken betekent dat de gemeente haar denkwijze en handelingswijze aanpast aan complexe maatschappelijke vraagstukken — denk aan woningnood, energietransitie of eenzaamheid.
In plaats van denken in taken en afdelingen, denken we in opgaven: urgente vraagstukken die we alleen samen met inwoners, partners en organisaties duurzaam kunnen aanpakken. Maatschappelijke opgaven houden zich niet aan beleidslijnen, domeinen of afdelingen. Ze vragen om flexibiliteit, samenwerking en een open houding. 

Waar leggen we de focus op in 2026?
Het programma Opgavegericht Werken behelst een meerjarige, veranderkundige en complexe organisatieontwikkeling waarbij bovendien ook geïnvesteerd moet worden in de samenwerking met het gemeentebestuur en de samenleving. De focus in 2026 zal, aanhakend op de ingezette ontwikkelingen in 2025, liggen op het scheppen van de randvoorwaarden om tot betere sturing en inrichting van de organisatie te komen en nadrukkelijk samen met het bestuur en samenleving te leren, evalueren en communiceren.

Om de groeiopgave en andere belangrijke maatschappelijke vraagstukken te kunnen prioriteren, ligt de focus ook op een goede voorbereiding en aanpak rondom -en na de verkiezingen. We zetten onder andere in op een concrete aanpak ter voorbereiding van -en na de verkiezingen, portfoliomanagement, versterken van het opdrachtnemer- opdrachtgeverschap, een doorontwikkeling op programmatisch en projectmatig werken om aan te blijven sluiten bij de opgaven van nu en om goed te kunnen prioriteren. 

De programmatische aanpak van minimaal drie jaar geeft richting en invulling aan onze ambitie om de gemeente te ontwikkelen naar het kunnen werken vanuit geprioriteerde opgaven. Binnen Opgavegericht Werken bepaalt gebiedsgericht werken wat nodig is om ons te ontwikkelen. Bij het leiden, sturen en realiseren zijn we erop gericht integraal en wendbaar te werken en leren. De organisatie en bemensing van het programma laten we flexibel meebewegen met andere thema’s in de organisatieontwikkeling, zodat timing van besluiten en veranderingen meer logisch en samenhangend kunnen zijn.

Gebiedsgericht werken is opgenomen in programma 6. 

Arbeidsmarktaanpak
We hebben oog voor het menselijk kapitaal:
          2) In 2026 is de arbeidsmarktaanpak uitgebreid met recruitmentmarketing.  

Toelichting
Passende bedrijfsvoering binnen de context van een groeiende organisatie vraagt om een strategische kijk op de inzet van ons menselijk kapitaal (Strategisch Personeelsmanagement), waarmee we meer inzicht krijgen om onder andere de juiste medewerkers in huis te krijgen en te houden. In de Perspectiefnota 2026 is benoemd dat de arbeidsmarkt in ontwikkeling is en blijft, en in deze dynamiek staat het binden en boeien van medewerkers centraal. Met recruitmentmarketing willen we de juiste mensen uit de markt aan de organisatie binden. 

Waar leggen we de focus op in 2026?
In de volle breedte is focus op instroom, doorstroom en uitstroom nodig voor de realisatie van de juiste dienstverlening, en daarmee ons beoogde effect; het zijn van een betrouwbare en dienstbare lokale overheid. Dat wil zeggen: focus op recruitmentmarketing, werving & selectie, het eerdergenoemde Strategisch Personeelsmanagement, het behoud van medewerkers en expliciete aandacht voor Leren & Ontwikkelen. De strategische kijk op de inzet van het menselijk kapitaal vraagt een veranderende rol van de vakspecialisten binnen bedrijfsvoering.
Concreet wordt hierbij in 2026 onder andere gekeken naar de inzet van onze HR-vakspecialisten en de ontwikkeling die daarin nodig is.

Daarnaast is specifiek aandacht nodig voor niet ervaren professionals. Het wordt steeds moeilijker om ervaren professionals te vinden en er zijn in de organisatie (in samenwerking met de regio) al meerdere traineeprogramma’s ontwikkeld. Er is echter meer nodig om professionals zonder de juiste werkervaring een kans te geven op de moeilijk vervulbare vacatures en aan de organisatie te binden.

We zien een noodzaak om in de komende jaren binnen de ambtelijke organisatie in toenemende mate zelf mensen op te leiden, op mbo- en hbo-niveau. Daarnaast verwachten we een toename in het aantal in te zetten teamtrajecten. Logisch samenwerken aan opgaven vraagt verbinding met meerdere (tijdelijke) teams en focus op de samenwerking binnen die teams. In 2026 moet vanuit het Strategisch Leer- & Ontwikkelplan helder worden wat de ontwikkelingen vragen in inzet en budget.

Duurzame inzetbaarheid, en daarmee aandacht voor Veiligheid, Gezondheid & Welzijn (VGW) van medewerkers, is essentieel voor het behouden van mensen. Voor 2026 en daaropvolgende jaren wordt beleid ontwikkeld op het brede spectrum van veiligheid, gezondheid & welzijn, waaronder verzuim & preventie, arbobeleid en de realisatie van gezondheidsbevorderende maatregelen.  

Het Arbobudget vraagt voor 2026 vooralsnog geen actualisatie. Aanvullend budget is mogelijk nodig, afhankelijk van beleidskeuzes die gemaakt worden over gezondheidsbevorderende maatregelen. Financiële gevolgen van het nog uit te werken beleid worden waar nodig meegenomen in de Perspectiefnota 2027. 

Met betrekking tot de inzet van externen zien we dat de gemeente Dronten rond de 18-20% externe inhuur heeft. Dit percentage ligt onder het gemiddelde van de regio Zwolle en de provincie Flevoland. Tegelijkertijd zien we bij grotere gemeenten dat de flexibele schil licht stijgt, ook bij gemeenten met een groter aantal inwoners. Dit vraagt om een bewuste afweging over de juiste balans tussen vaste en externe medewerkers binnen onze groeiende gemeente. Externe inhuur wordt zorgvuldig beoordeeld met als doel om een strategische en weloverwogen inzet van externe inhuur te waarborgen.
We hebben daarbij geen doelpercentage gesteld, maar blijven wel monitoren op het percentage inhuur afgezet tegen de regionale ontwikkeling, zodat we in lijn met of onder de regionale trend blijven.

Communicatie met onze inwoners
We communiceren in begrijpelijke taal met onze inwoners: 
          3) In 2026 is meer dan 60% van de bezoekers van onze website positief gestemd over de toegankelijkheid van onze teksten. 

Toelichting
De gemeente communiceert vaak en veel met inwoners. Om met iedereen duidelijk te communiceren is het nodig om begrijpelijk en op B1-niveau te schrijven en te spreken. Wanneer de inwoners ons beter begrijpen, kunnen zij meer regie voeren over hun persoonlijke lopende zaken met de gemeente.?Via onze website zal aan de bezoekers daarvan gevraagd worden om feedback te geven over de toegankelijkheid van onze website.  

Waar leggen we de focus op in 2026?
In 2026 voeren we een doelgroepenanalyse uit om gericht te communiceren met onze inwoners. Hierover maken we duidelijke afspraken, wat wordt verwerkt in ons huisstijlhandboek, zodat iedereen binnen de gemeente op eenduidige wijze communiceert in woord, beeld en geschrift.? Daarnaast gaan we het onlineteam verder professionaliseren in samenwerking met het KCC om het sentiment beter te duiden. Daarbij wordt rekening gehouden met de prioriteiten van ons bestuur en organisatie. In 2025 is hier een start mee gemaakt en daar gaan we in 2026 mee verder.

Effectieve interne communicatie is nodig voor samenwerking, betrokkenheid en het gezamenlijk realiseren van strategische (organisatie)doelen. Door te investeren in communicatiekanalen, zoals narrowcasting en ons intranet DoK, verbeteren we ook de informatievoorziening binnen de organisatie.

Dit komt ten goede aan de samenwerking tussen afdelingen en zorgt ervoor dat medewerkers beter en sneller geïnformeerd en gemotiveerd zijn, wat uiteindelijk de dienstverlening aan inwoners versterkt.

Gemeente Dronten en Stichting Dronten Marketing (SDM) hebben een afspraak om de naamsbekendheid en aantrekkelijkheid van Dronten als woon-, werk- en recreatiegemeente te versterken. Via evenementen, campagnes en samenwerking met lokale partners draagt de stichting bij aan een positief imago van Dronten, wat onder andere economische en sociale meerwaarde oplevert.

Participatie
Goed ingebedde, toegankelijke en effectieve participatie waarin iedereen – zowel de samenleving als de interne organisatie – op passende wijze en op het juiste moment kan meedenken, meedoen en meebeslissen:  
           4) In 2026 wordt de participatieverordening (en uitdaagrecht) door de raad vastgesteld. 

Toelichting
De participatieverordening heeft betrekking op het participatiebeleid en de -strategie. Het opleveren van deze verordening levert een belangrijke bijdrage aan het verder professionaliseren van participatie binnen de gemeente Dronten. 

Waar ligt de focus op?
Om het vertrouwen in de overheid te versterken wordt er open en helder gecommuniceerd over het participatieproces, maar ook over wat een ieder kan en mag verwachten.
We focussen ons erop dat het aantrekkelijker wordt om deel te nemen aan participatietrajecten, bijvoorbeeld door middel van een beloningssysteem. Het college vindt het belangrijk dat iedereen die de moeite wil nemen om mee te doen en zijn/haar kennis en kunde te delen om hiermee de producten/projecten nog beter en mooier te maken, zich welkom voelt en op een toegankelijke manier input kan leveren.    

In 2026 zal de participatieverordening (en uitdaagrecht) worden opgesteld. Deze verordening heeft betrekking op het participatiebeleid en de strategie. Het schrijven van een verordening is voornamelijk een juridische procedure. Hiervoor is expertise nodig en daarbij wordt ook het huidige beleid onder de loep genomen worden.   

Daarnaast is het belangrijk dat intern goed samen wordt gewerkt, waardoor een gedeeld begrip van doelen, rollen en verwachtingen ontstaat. Dit zorgt voor eenheid in communicatie naar buiten, betere afstemming tussen afdelingen en meer draagvlak voor de uitkomsten van participatie. Als de interne organisatie niet goed is aangesloten, kan dat leiden tot vertraging, onduidelijkheid of zelfs wantrouwen bij inwoners. Daarom is het belangrijk om ook intern tijdig te informeren, betrekken en af te stemmen – zodat participatie echt van binnen én van buiten gedragen wordt. 

Excellente dienstverlening
Inwoners kunnen meer regie voeren over hun contact met de gemeente:
          5) In 2026 zijn er minimaal 350 gebruikers van MijnDronten.nl. 

Onze digitale processen zijn begrijpelijk en toegankelijk voor onze inwoners:
         6) In 2026 is minimaal 86% van onze gebruikers tevreden over onze website. 

Hoe meten we dit?

Toelichting 
De gemeente heeft de ambitie om eenduidig met de inwoners te communiceren via een centraal portaal, zodat zij meer regie kunnen voeren over hun persoonlijk lopende zaken met de gemeente. Dat gebeurt via MijnDronten.nl, waarbij we ons inspannen voor een groei van het aantal gebruikers.   

Het is belangrijk dat de gemeente voelt en weet wat onze inwoners ervaren wanneer zij in contact komen met de gemeente. Dat willen we inzichtelijk maken door gebruik te maken van dienstverleningsreizen waarbij we continu kritisch kijken naar de toegevoegde waarde van onze huidige digitale systemen.

Waar leggen we de focus op?
In 2026 onderzoeken we of onze huidige Mijndronten.nl genoeg mogelijkheden biedt om onze inwoners inzicht te geven in alle persoonlijk lopende zaken. Ons doel is om een persoonlijke internetpagina (PIP) te realiseren dat past bij de behoefte en wensen van onze inwoners. 

We gaan ons daarnaast inzetten op interne en externe dienstverleningsreizen. We luisteren naar onze inwoners door middel van de feedback mogelijkheden op onze website, enquêtemogelijkheden en overige feedback input. Dit gebruiken we om onze digitale processen, waar mogelijk, te verbeteren.
 
BI, Data en AI
We willen effect gericht werken door middel van data en analyse:
          7) In 2026 is het Datalab Dronten gerealiseerd.  

Toelichting
Het Datalab Dronten kenmerkt de Drontense ambitie om datagedreven te gaan werken. Met de realisatie van het Datalab Dronten investeren we gericht en gedoseerd in kennis, vaardigheden en voorzieningen voor GEO, Data en BI. Dit kenmerkt de Drontense ambitie om het effectgericht werken en sturen meer op data en analyses te baseren. Het Datalab draagt bij aan deze ontwikkeling van datagedreven werken.

Waar leggen we de focus op?
We blijven gericht en gedoseerd investeren in kennis, vaardigheden en voorzieningen voor GEO, Data en BI. Dit is gericht op het vergroten en verbreden van lopende inspanningen door deze op te schalen. Daarvoor wordt tevens een Datalab Dronten gerealiseerd, wat onder meer zal bijdragen aan het benutten en inzetten van de Drontense Digital Twin ten behoeve van beleidsontwikkelingen.

In samenwerking met de vak afdelingen worden analyses, dashboards en dergelijke op maat en naar behoefte gemaakt, in een tempo dat aansluit op ons vermogen om meer data gedreven te kunnen werken. Zelf dataproducten en -diensten maken en onderhouden betekent bovendien minder meerkosten. Vak afdelingen hoeven deze niet tegen veel hogere kosten af te nemen bij marktpartijen en we vermijden bovendien dat we daaraan vastzitten (vendor lock-in).

De keuze voor zelf doen betekent dat we blijvend moeten investeren in gereedschap en datavoorzieningen (gecentraliseerde opslag en data verrijking).
We denken in 2026 de investeringen in BI, en de keuze om dit in huis te ontwikkelen, beter te kunnen onderbouwen met opbrengsten (onderbouwing smart doelstellingen, gebruiksscenario’s, bijdrage aan beleid).

Zie de Paragraaf informatisering voor de toelichting op de richtinggevende doelen en beleidsuitgangspunten ten aanzien van het informatiemanagement en op de begroting voor 2026. 

Digitale werkruimte 
We willen de informatiehuishouding verbeteren:
          8) In 2026 wordt een nieuwe digitale werkruimte opgeleverd. 

Toelichting
Het verbeteren van de digitale werkruimte moet de digitale platformen en ICT-omgeving harmoniseren, waardoor deze op uniforme wijze te beheren zijn. Hierdoor zijn we beter in staat om aan te sluiten op de landelijke samenwerking ‘common ground’.

Waar leggen we de focus op?
Informatiemanagement is gericht op een adequate inzet en onderhoud van de informatiehuishouding. We volgen daarvoor bestendig de i-leidraad en het IM-ontwikkelplan, die duidelijk maken hoe belangrijk onze informatiehuishouding is en hoe dit bijdraagt aan onze betrouwbaarheid en dienstvaardigheid naar inwoners. De technologische ontwikkelingen op het gebied van de informatiehuishouding en de toenemende afhankelijkheid van digitale processen hebben namelijk een grote impact op hoe wij onze diensten verlenen en onze interne processen organiseren.

We focussen ons in 2026 op een digitale strategie die gericht is op:

1. Data gedreven werken
2. Briljante inwonerservaring
3. Wendbare organisatie
4. Nieuwe digitale businessmodellen
5. Slimme, digitale processen

Door daarbij te werken aan de renovatie, vervanging en optimalisatie van onze informatiehuishouding en het opleveren van een nieuwe digitale werkruimte, kan een belangrijke bijdrage geleverd worden aan onze betrouwbaarheid en dienstvaardigheid naar inwoners.  

Digitale werkruimte (2) 
We willen de informatiehuishouding verbeteren:
          9) In 2026 wordt de digitalisering van processen verder verbeterd met passende proces ondersteunende applicaties (zaaksysteem vervanging).

Toelichting
Een aandachtspunt dat meer gaat kosten betreft het archief- en informatiebeheer. Bij een goede informatiehuishouding hoort een digitaal archief- en informatiebeheer. Door de groei van onze organisatie, toenemende complexiteit in wetgeving en digitalisering in de maatschappij, veranderen de eisen voor archief- en informatiebeheer. Ons doel is om een transitie naar digitaal beheer te realiseren en de kwaliteit van het archief- en informatiebeheer te waarborgen en daarmee te voldoen aan de wettelijke vereisten.

De nieuwe Archiefwet – die op 20 februari 2025 is aangenomen door de Tweede Kamer en waarschijnlijk medio 2026 in werking treedt – bevat echter een kortere overbrengingstermijn, meer bepalingen rond openbaarheid en verruiming van inzageopties. Dit resulteert in structureel meer inspanningen op het gebied van archief- en informatiebeheer om de transitie naar digitaal beheer te realiseren en de kwaliteit van archief- en informatiebeheer te waarborgen.

Waar leggen we de focus op?
Om het bovenstaande zo efficiënt mogelijk te bereiken, werken we samen in de regio met Het Flevolands Archief (HFA). De bijdrage voor deze Gemeenschappelijke Regeling (GR) is bijgesteld, zodat HFA hier ook richting de toekomst een passende uitvoering aan kan blijven geven.

Rechtmatigheid
Wij willen gemeenschapsgelden op controleerbare en verantwoorde wijze besteden:  
          10) Minimaal 95% van alle opdrachten worden in 2026 conform de regels van het inkoopbeleid verstrekt.  
          11) In 2026 zijn maximaal 7 dossiers onrechtmatig bevonden.

Hoe meten we dit?

Toelichting
Het aantal aanbestedingen (dossiers) is de afgelopen jaren fors toegenomen. Conform het inkoopbeleid werken we conform het gecoördineerd inkoopmodel. Vanuit de interne controle worden jaarlijks minimaal 300 dossiers getoetst op rechtmatigheid. Een hoge rechtmatigheidsscore geeft een goede indicatie dat gemeenschapsgelden op een gecontroleerde en verantwoorde wijze zijn besteed. 

Waar leggen we de focus op? 
De huidige rechtmatigheidsscore ligt niet op het gewenste niveau (resp. 90,7% in 2024). Het verbeteren van de rechtmatigheidsscore heeft daarom volop de aandacht. Om vooraf goed zicht te hebben op de verschillende aanbestedingen, wordt er jaarlijks gewerkt met een aanbestedingskalender. Om de onrechtmatigheden verder terug te dringen, blijven we de huidige werkwijze qua uitvoering van rechtmatigheidsanalyses (vier keer per jaar) handhaven.
Uitkomsten vanuit de rechtmatigheidsanalyses worden besproken binnen het management, waarbij mitigerende maatregelen zullen worden genomen om de rechtmatigheid verder te verbeteren.  

Daarnaast zal in 2026 het inkoopbeleid van de gemeente Dronten vernieuwd worden. Het huidige inkoopbeleid loopt eind 2025 af. 

Naast de Algemene Uitkering vanuit de Rijksoverheid zijn de belastinginkomsten de grootste inkomstenbron van elke gemeente. Het gaat in dit pakket om de vrij te besteden belastingen. De meest bekende soort belasting die door de gemeente wordt opgelegd is de Onroerend Zaakbelasting (OZB). Daarnaast kennen we (water)toeristen- en forensenbelasting. Toeristenbelasting wordt betaald als iemand verblijft in een gemeente waar diegene niet staat ingeschreven.
Bijvoorbeeld bij verblijf in een hotel, pension, caravan of bungalow. Een voorbeeld is ook dagverblijf op het water binnen de gemeente of op het grondgebied van de gemeente. De hoogte van de toeristenbelasting verschilt per gemeente. Gemeenten mogen zelf bepalen of zij toeristenbelasting heffen en hoe zij het tarief berekenen. Bijvoorbeeld een vast bedrag per verblijf of een percentage per overnachtingsprijs. Elke gemeente regelt de hoogte hiervan in een eigen verordening. 

Pakket 0D draagt bij aan het maatschappelijke effect: Inwoners ervaren een betrouwbare en dienstbare lokale overheid.

Op basis van de huidige programmastructuur zijn de gemeentelijke belastingen onderdeel van de lokale heffingen. Inhoudelijk verwijzen wij u graag door naar de Paragraaf lokale heffingen.

Op basis van de huidige programmastructuur zijn de verspreide percelen van pakket H onderdeel van programma 0. De overige taken uit pakket H staan in programma 3. Inhoudelijk verwijzen wij u daarom graag door naar programma 3.

Op basis van de huidige programmastructuur is het beheer van strategische gronden van pakket T onderdeel van programma 0. De overige taken uit pakket T staan in programma 8. Inhoudelijk verwijzen wij u daarom graag door naar programma 8.

De budgetten die inhoudelijk niet gekoppeld zijn aan een gemeentelijk takenpakket staan gebundeld in dit pakket. Het gaat hier voornamelijk om inkomsten, waaronder de algemene uitkering en integratie- en decentralisatie uitkeringen, maar ook bestemmingsreserves en rentes. Deze inkomsten maken het mogelijk om onze taken en verantwoordelijkheden, die elders in begroting worden toegelicht, uit te voeren. Inzicht in en beheersing van de gemeentelijke inkomsten draagt bij aan het zijn van een betrouwbare en dienstbare overheid. 

Gemeente Dronten handelt zelfstandig binnen de kaders van wet- en regelgeving, waarbij beslissingen op het juiste niveau worden genomen en bijdragen aan het behouden van de bestuurlijke autonomie. Daarbij worden financiële risico’s tijdig gesignaleerd en adequaat beheerst, zodat de gemeente ook in de toekomst financieel gezond blijft.

Sinds 2017 heeft Dronten een convenant Horizontaal Toezicht (HT) met de Belastingdienst. Dit convenant is gebaseerd op transparantie en wederzijds vertrouwen. Het maakt het mogelijk om vooraf afspraken te maken over werkprocessen en fiscale vraagstukken, waardoor deze zo efficiënt en actueel mogelijk worden afgehandeld. Het convenant wordt telkens voor een periode van drie jaar afgesloten. Het huidige convenant loopt tot en met 31 december 2025. De intentie is om dit voort te zetten voor de periode 2026–2028.

De gemeente Dronten heeft een gezonde financiële positie en uitgangspunt
          1) In het begrotingsjaar 2026 zijn geraamde structurele lasten en baten structureel en reëel in evenwicht.
          2) In 2026 is de solvabiliteit groter dan 30%. 
          3) In 2026 is de netto schuldquote kleiner dan 130%. 
          4) In 2026 is de structurele exploitatieruimte positief. 
          5) In 2026 is de algemene reserve groter dan 10% van het begrotingssaldo op basis van de Programmabegroting.  

Hoe meten we dit?
We meten op basis van kengetallen of de gemeente een gezonde financiële positie dan wel uitgangspunt heeft. De hierboven genoemde uitgangspunten laten gezamenlijk zien of sprake is van een financieel gezonde positie en uitgangspunt. De kengetallen zijn te vinden in de Paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing. 

Toelichting
Gemeente Dronten is net als andere lokale overheden autonoom binnen de vastgestelde kaders door de Rijksoverheid. Om de autonomie te waarborgen, moet gemeente Dronten nu en in de toekomst voldoen aan de minimale gestelde eisen. Provincie Flevoland is toezichthouder op de gemeente en controleert of aan de eisen wordt voldaan. Dit doel draagt bij aan het behouden van autonomie van de gemeente. Om de autonomie van de gemeente niet uit handen te moeten geven aan Gedeputeerde Staten (GS) van provincie Flevoland, zijn onze gemeentelijke financiële normen ruim gesteld. Dit geeft voldoende ruimte voor bijsturing, mocht de positie zich tijdelijk onder deze norm bevinden. 

Daarnaast is het van belang dat we als gemeente kunnen investeren om te kunnen groeien, maar ook zodat het voorzieningenniveau in stand gehouden kan worden. Het zijn veelal investeringsopgaven met een grote waarde. Te denken valt nu aan onder andere schoolgebouwen, sportvoorzieningen en de groei van gemeente Dronten, waaronder de opgave Dronten 2050.  

Om te kunnen investeren, is het van belang dat goed met de middelen om wordt gegaan, waarbij we ons moeten beschermen tegen ongewenste financiële risico’s, zoals renterisico’s, kredietrisico’s en liquiditeitsrisico’s. Ook is het noodzakelijk om extern vermogen aan te trekken, waarbij we als gemeente duurzame toegang tot de financiële markten moeten hebben, zodat tegen de meest gunstige voorwaarden en condities kan worden geleend. Als voorwaarde is het van belang dat gemeente Dronten een financieel gezonde gemeente is en blijft. 

Waar leggen we de focus op in 2026? 
We leggen de focus op een nog realistischere uitvoerbaarheid van de begroting. Het opstellen en inschatten van realistische ramingen op het gebied van zowel lasten als baten is een continu proces. Onderdeel hiervan zijn de risico’s die hierbij lopen die nog niet concreet genoeg zijn om een voorziening voor te vormen of de lasten voor te begroten. Deze risico’s worden opgenomen in de Paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing. 

In 2026 zal externe financiering aangetrokken moeten worden om aan de gestelde doelen ten aanzien van de investeringsopgaven te kunnen werken. We werken aan de benodigde uitgangspunten om een financiering tegen de meest gunstige condities en voorwaarden af te sluiten. Hierbij wordt niet alleen naar de huisbankier gekeken, maar ook naar diverse andere marktpartijen waar we als gemeente een financieringscontract mogen afsluiten.  

Tot dit taakveld behoren de kosten van overhead, dat wil zeggen alle kosten die samenhangen met de sturing en ondersteuning van medewerkers in het primaire proces. Om de raad op eenvoudige wijze meer inzicht te geven in de totale kosten van de overhead voor de gehele organisatie en ook meer zeggenschap over die kosten te geven, wordt in het BBV voorgeschreven dat vanaf het programmaplan 2017 een apart overzicht moet worden opgenomen van de kosten van de overhead. In de programma’s worden de kosten opgenomen die betrekking hebben op het primaire proces.

Om vast te stellen welke kosten verband houden met de sturing en ondersteuning van het primaire proces en zodoende gerekend kunnen worden tot de overhead, wordt een definitie van de overhead geïntroduceerd. De definitie voor overhead luidt: alle kosten die samenhangen met de sturing en ondersteuning van de medewerkers in het primaire proces. In totaal bedraagt deze toerekening van overhead € 23,6 miljoen, waarvan € 13,1 miljoen bestaat uit de salariskosten van medewerkers binnen ondersteunende teams en € 10,5 miljoen uit materiële overhead.

In de tabel hierna is een uitsplitsing weergegeven naar de verschillende overhead onderdelen (salariskosten):

De kosten van overhead kunnen worden uitgedrukt in een percentage. Het BBV schrijft voor dat hiervoor een indicator moet worden opgenomen in de begroting. Deze indicator (zie ook onderdeel BBV-indicatoren) zet de totale overheadkosten af tegen het totaal van de lasten exclusief toevoegingen aan reserves (begrotingssaldo). Dit levert een percentage op van 14% voor 2026. In de BBV-definitie wordt elke leidinggevende voor 100% toegerekend aan de overhead. 

Het overheadpercentage voor de kostendekkendheid van de tarieven van de bestemmingsheffingen en de doorbelasting naar de grondexploitaties is 69%. Voor de berekening van dit percentage worden de totale overheadkosten gerelateerd aan de totale salarislasten, exclusief de salarislasten van medewerkers binnen de ondersteunende teams.

Overeenkomstig artikel 8 lid 5 BBV bevat het overzicht algemene dekkingsmiddelen de volgende componenten:

1.  Lokale heffingen, besteding niet gebonden
2.  Algemene uitkering
3.  Dividend
4.  Saldo financieringsfunctie (rente)
5.  Overige algemene dekkingsmiddelen

Voor wat de gemeentelijke heffingen betreft, dit zijn met name de onroerende zaakbelastingen, toeristenbelasting en forensenbelasting. Deze heffingen kennen, in tegenstelling tot heffingen als het rioolrecht en de afvalstoffenheffing, geen vooraf bepaald bestedingsdoel. De niet vrij aanwendbare heffingen worden, evenals de ontvangsten van de specifieke uitkeringen in de programma’s, waar ze voor een deel de kosten dekken, onder de baten verantwoord. In de volgende tabel staan de middelen die vrij besteedbaar zijn.