Programma 0 Bestuur en ondersteuning

Dit pakket bestaat uit (het faciliteren van) de gemeentelijke bestuursorganen. Dit betreft de vergoedingen van de raadsleden, de loonkosten van het college van burgemeester en wethouders, maar ook de ondersteuning in de vorm van de griffie en de gemeentelijke rekenkamer. Ook bevat dit pakket de kosten van voormalige collegeleden in de vorm van wachtgelden en pensioenuitkeringen. Tot slot ook de kosten die zijn ontstaan uit bestuurlijke samenwerking maken onderdeel uit van dit pakket. N.B.: De samenwerking met Regio Zwolle is vanaf 2024 om organisatorische redenen omgezet naar pakket H (economie).

De strategie Verbonden Partijen wordt naar verwachting Q4 2024 aangeboden aan de raad met daarin opgenomen bijbehorende smart doelstellingen. Bij vaststelling worden deze doelstelling als zodanig onderdeel van de meerjarige programmabegroting. Het vaststellen van de strategie heeft geen financiële impact in 2025. De uitvoering hiervan zal binnen de bestaande formatie worden opgepakt.  

De uitvoering van publieke taken en bedrijfsvoering is een complexe aangelegenheid voor gemeenten. We werken steeds meer samen in één of andere juridische en organisatorische vorm, met als doel gezamenlijk publieke taken te verrichten en het openbaar belang te dienen. Samenwerken met een verbonden partij en (regionale) samenwerkingen vraagt om vertrouwen, transparantie en communicatie.

De complexiteit van maatschappelijke kwesties enerzijds en samenwerkingsverbanden anderzijds maakt dat een strategie op verbonden partijen en regionale samenwerking noodzakelijk is. Het ontbreken daarvan zorgt er namelijk voor dat in de praktijk verschillen in regievoering optreedt. Dit gaat ten koste van vertrouwen, transparantie en communicatie. Uw raad heeft in de motie verbonden partijen de wens uitgesproken de grip op onze verbonden partijen en samenwerkingspartners te vergroten. In 2025 geven we hier verder invulling aan.  

De focus in 2025 ligt op het ontwikkelen en implementeren van strategieën op regionale samenwerking en Public Affairs, en verbonden partijen. 

Er wordt ingezet op het werken vanuit de verbinding richting een bredere welvaart voor onze inwoners en hiervoor samen te werken met onze partners op basis van afspraken en vertrouwen. Het hebben van grip op verbonden partijen is essentieel om doelstellingen te bereiken en risico's effectief te beheersen. 

Kritische succesfactoren worden opgenomen in eerdergenoemde strategieën, maar zullen er onder meer op toezien dat werkzaamheden uitgevoerd worden namens de gemeente:

• Aantoonbare meerwaarde moeten kennen voor de realisatie van gemeentelijke beleidsdoestellingen.
• Of er sprake is van transparante besluitvorming en verantwoording, op basis van open communicatie. 
• De raad moet in staat worden gesteld via de beleidscyclus om te kunnen sturen op de opgaven van de gemeenten. 

Beoogd wordt verbeteringen door te voeren in de beleidscyclus en deze waar mogelijk te uniformiseren, onder meer door de relatie tussen de verantwoordingsdocumentatie en beleidscyclus te versterken. We zetten in op het ontwikkelen van risicoprofielen per verbonden partij om hiermee de raad in staat te stellen een zorgvuldige afweging te maken in de besluitvorming. Met behulp van verschillende sturingsarrangementen willen we als gemeente risicogericht kunnen sturen op verbonden partijen en zo een effectieve samenwerking en beheersing realiseren.

In kaart wordt gebracht hoe regionale samenwerking en Public Affairs kan bijdragen aan onze strategische doelen. Dit zijn lange termijn beleidsdoelen waarbij wij als gemeente een samenwerking met Rijk en Regio nodig hebben in de vorm van gelden, ruimtelijke ordening en eventuele versoepeling in wet- en regelgeving. Denk daarbij aan de woningopgave (het bouwen aan een samenleving: onderwijs, zorg, recreatie, arbeidsmarkt etc.), mobiliteit (N50) en energie infrastructuur (netcongestie).

Het is niet wenselijk om deze lange termijnbeleidsdoelen SMART te formuleren, omdat we in deze fase en ook de komende jaren niet meetbaar kunnen maken welke inzet concreet aan welk doel heeft bijgedragen. Het gaat hierbij om jarenlange inzet in de Regio op zowel ambtelijk als bestuurlijk niveau, en het daarbij opbouwen van sterk verankerde relaties bij het Rijk die gezamenlijk bijdragen aan het behalen van de lange termijnbeleidsdoelen voor de gemeente Dronten.

Team Publiekszaken bestaat uit het KCC, Burgerzaken en Dienstverlening. Het pakket burgerzaken omvat bijvoorbeeld het onderhouden van de basisregistratie personen , de uitgifte van reisdocumenten en rijbewijzen, het opmaken van akten burgerlijke stand en verlof tot begraven, het voltrekken van huwelijken, het organiseren van verkiezingen en de ontwikkeling van de dienstverlening van de gemeente. Het KCC verzorgt onder andere de ontvangst aan de receptie en verstrekt informatie via telefoon, chat, contactformulier, social media en de redactie van de gemeentelijke website. 

Publiekszaken levert in 2025 excellente dienstverlening aan onze inwoners door op maat te werken en persoonlijke aandacht te hebben voor onze inwoners. Door snel, zorgvuldig en dienstverlenend onze producten aan te bieden draagt dit bij aan het vertrouwen in de overheid en het geluk van de inwoner.

Publiekszaken levert in 2025 excellente dienstverlening aan onze inwoners. 
Dit meten we als volgt: 

1. Voor het aanvragen van een reisdocument of rijbewijs kan een inwoner in 75% van de gevallen binnen 5 werkdagen een afspraak maken. Alle inwoners kunnen binnen 10 werkdagen een afspraak maken. 
2. Het KCC voorziet in 80% van de telefoontjes de inwoner direct van een antwoord.
3. Mensen die zich voor het eerst willen inschrijven in de BRP kunnen in 100% van de gevallen binnen 5 werkdagen een afspraak maken. 

In 2025 organiseren wij weer een week van de dienstverlening voor de gehele organisatie; Op deze manier blijven we op een positieve manier aandacht vragen van alle medewerkers voor onze excellente dienstverlening.

Aktes bij burgerzaken kennen een bewaartermijn tussen de 50 en 100 jaar. Met het doel om een volledig en eenduidig te raadplegen digitaal archief te bereiken, wil burgerzaken doorstarten met het digitaliseren van het laatste deel (2019-2022) papieren archief. Door dit in 2025 te realiseren, zijn alle brondocumenten digitaal opgeslagen en in de toekomst ook makkelijk toegankelijk.  

Om uitvoering te geven aan onze dienstverleningsambities willen wij de digitale ontsluiting verder verbeteren en vormgeven. Het wordt hierdoor voor inwoners en instanties nog makkelijker om digitaal gegevens op te vragen en diensten af te nemen.

Tot en met 2027 blijft het door de paspoortpiek druk bij burgerzaken. Dit willen wij niet ten koste laten gaan van de dienstverlening. Ook in 2025 willen wij daarom minimaal een 8 scoren op die dienstverlening. Dit kunnen we meten door de inwoner ons een cijfer te laten geven nadat zij een product hebben afgenomen. 

Door te meten hoeveel telefoongesprekken direct door het KCC afgehandeld kunnen worden maken we inzichtelijk hoeveel inwoners direct antwoord krijgen. 

Tot slot monitoren we actief onze digitale afspraken-agenda en zorgen we ervoor dat inwoners tijdig een afspraak kunnen blijven maken.

Het pakket overhead is ondersteunend en adviserend aan de organisatie en het college van Dronten. In dit pakket vallen de activiteiten die zorgen voor de faciliteiten om te kunnen werken, systemen werkend (en bruikbaar) te houden en te adviseren in het primaire proces. Tot dit pakket behoren alle kosten die samenhangen met de sturing en ondersteuning van medewerkers in het primaire proces (de andere pakketten).

Uitbreiding parkeergelegenheid Reest
De parkeerplaats aan de Reest is te klein en dient uitgebreid te worden. Als gevolg van groei van de organisatie en overlegmogelijkheden aan de Reest vergaderen steeds meer collega’s vanuit het gemeentehuis aan de Reest. Dat is ook zeer wenselijk in het kader van de onderlinge verbinding. Het gevolg is wel dat de parkeerdruk toeneemt. Om dit goed te faciliteren wordt voorgesteld het parkeerterrein aan de zuidzijde van de Reest uit te breiden met 25 parkeerplaatsen op eigen grond. De hiermee gemoeide investering van € 160.000 vindt u terug in de bijlage investeringen 2025-2028. De jaarlijkse onderhoudskosten bedragen € 5.000.

Informatisering en digitalisering
Zie de paragrafen bedrijfsvoering en informatisering voor een toelichting over informatisering en digitalisering.

Met lokale heffingen dragen inwoners en ondernemers in Dronten bij aan het welzijn, de leefbaarheid en voorzieningen in onze gemeente. Ook in 2025 ontvangen we een belangrijk deel van onze inkomsten uit lokale heffingen.

Er kan bij lokale heffingen onderscheid worden gemaakt tussen:

• Algemene heffingen zoals Onroerendezaakbelasting (OZB), Precariobelasting, (water)Toeristenbelasting, Reclame - en Parkeerbelasting.
• Bestemmingsheffingen zoals Rioolheffing, Afvalstoffenheffing, Marktgelden, Begraafplaatsrechten en leges.

De opbrengsten van algemene heffingen zijn vrij besteedbaar. Voor bestemmingsheffingen geldt dat de vast te stellen tarieven niet mogen leiden tot geraamde opbrengsten die hoger zijn dan de geraamde kosten (maximaal kostendekkende tarieven).

Er zal onderzoek gedaan moeten worden naar de diverse gemeentelijke heffingen/belastingen. Per heffing moet een nieuw SMART beleidsdoel worden opgesteld. Voorstel is om een nota lokale heffingen en indexeringen op te stellen, waaruit nieuwe op te nemen beleidsdoelen volgen.
In de paragraaf Lokale heffingen zijn de diverse heffingen/belastingen beschreven op basis van de diverse verordeningen.

In 2025 gaan we de nota lokale heffingen en indexeringen opstellen welke ter vaststelling aan de raad zal worden voorgelegd.

Op basis van de huidige programmastructuur zijn de verspreide percelen van pakket H onderdeel van programma 0. De overige taken uit pakket H staan in programma 3. Inhoudelijk verwijzen wij u daarom graag door naar programma 3.

Op basis van de huidige programmastructuur is het beheer van strategische gronden van pakket T onderdeel van programma 0. De overige taken uit pakket T staan in programma 8. Inhoudelijk verwijzen wij u daarom graag door naar programma 8.

De budgetten die inhoudelijk niet gekoppeld zijn aan een gemeentelijk takenpakket staan gebundeld in dit pakket Z. Het gaat hier voornamelijk om inkomsten, waaronder de algemene uitkering en integratie- en decentralisatie uitkeringen, maar ook bestemmingsreserves en rentes.

Gemeente Dronten ontvangt jaarlijks geld van het Rijk. Een groot deel daarvan krijgen we via het gemeentefonds (Algemene uitkering). Dit geld ontvangen we om taken uit te voeren, waarbij het voor een groot deel om niet geoormerkt geld gaat. We kunnen hier samen met de raad een bestemming aan geven. 

Gemeente Dronten heeft in 2025 een gezonde financiële positie. Dit meten we als volgt:

• De geraamde structurele lasten en baten zijn in het begrotingsjaar structureel en reëel in evenwicht of, indien dit niet het geval is, wordt het evenwicht wel binnen de termijn van de meerjarenbegroting alsnog bereikt.
• Solvabiliteit is groter dan 30%.
• Netto schuldquote is kleiner dan 130%. 
• Structurele exploitatieruimte is positief.
• Algemene reserve is groter dan 10% van het begrotingssaldo op basis van de Programmabegroting. Het doel is bereikt wanneer aan alle criteria is voldaan.

Op basis van bovenstaande kunnen we concluderen of gemeente Dronten een gezonde financiële positie heeft.

Voor 2025 verwachten wij dat de bovenstaande indicatoren, met uitzondering van de structurele exploitatieruimte, boven de streefwaarde blijven. De structurele exploitatieruimte is net aan positief, echter door afronding komt het uit op 0%.

• Structureel en reëel evenwicht in 2025.
• Solvabiliteit: 50%.
• Netto schuldquote: 2%.
• Structurele exploitatieruimte: 0,03%.
• Algemene reserve per 1-1-2025 is 41,2 miljoen, wat 26,3% is van het begrotingssaldo 2025.

De prognose vanaf 2026 is dat de structurele exploitatieruimte negatief wordt zonder ingrepen.

Voor duiding van de kengetallen zie paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing.

We leggen de focus op een structureel en reëel sluitende meerjarenbegroting voor 2026 en bewaken de structureel en reëel sluitende begroting voor 2025. Voor de jaarschijven van de meerjarenraming 2026 t/m 2028 is in deze begroting nog geen voorstel gedaan hoe dit sluitend gemaakt kan worden. Dit is de opgave voor Programmabegroting 2026. Dit heeft er mee te maken dat er nog te veel onduidelijkheid bestaat over de effecten van het gemeentefonds vanaf het ravijnjaar 2026 inclusief de effecten van het nieuwe kabinet. De bovenstaande indicatoren worden nauwlettend in de gaten gehouden in combinatie met de opgaven van de organisatie.

Tot dit taakveld behoren de kosten van overhead, d.w.z. alle kosten die samenhangen met de sturing en ondersteuning van medewerkers in het primaire proces. Om de raad op eenvoudige wijze meer inzicht te geven in de totale kosten van de overhead voor de gehele organisatie en ook meer zeggenschap over die kosten te geven, wordt in het BBV voorgeschreven dat vanaf het programmaplan 2017 een apart overzicht moet worden opgenomen van de kosten van de overhead. In de programma’s worden de kosten opgenomen die betrekking hebben op het primaire proces.

Om te kunnen vaststellen welke kosten verband houden met de sturing en ondersteuning van het primaire proces en zodoende gerekend kunnen worden tot de overhead, wordt een definitie van de overhead geïntroduceerd. De definitie voor overhead luidt: alle kosten die samenhangen met de sturing en ondersteuning van de medewerkers in het primaire proces. In totaal bedraagt deze toerekening van overhead € 22 miljoen, waarvan 13 miljoen bestaat uit de salariskosten van medewerkers ondersteunende teams en 9 miljoen uit materiële overhead.

In de tabel hierna is een uitsplitsing weergegeven naar de verschillende overhead onderdelen (salariskosten):

De kosten van overhead kunnen worden uitgedrukt in een percentage. Het BBV schrijft voor dat hiervoor een indicator moet worden opgenomen in de begroting. Deze indicator (zie ook onderdeel BBV indicatoren) drukt de totale overheadkosten in het percentage van het totaal van de lasten exclusief toevoegingen aan reserves. In de BBV definitie wordt elke leidinggevende voor 100% toegerekend aan de overhead. Dit levert een percentage op van 14% voor 2025.

Het overheadpercentage voor de kostendekkendheid van de tarieven en de doorbelasting naar de grondexploitaties is 69%. Bij de berekening van dit percentage wordt uitgegaan van de totale salariskosten verminderd met de salariskosten van medewerkers van de ondersteunende teams afgezet tegen de totale overheadkosten.

Overeenkomstig artikel 8 lid 5 BBV bevat het overzicht algemene dekkingsmiddelen de volgende componenten:

1.  Lokale heffingen, besteding niet gebonden
2.  Algemene uitkering
3.  Dividend
4.  Saldo financieringsfunctie (rente)
5.  Overige algemene dekkingsmiddelen

Voor wat betreft de gemeentelijke heffingen zijn dit met name de onroerende zaakbelastingen, toeristenbelasting en forensenbelasting. Deze heffingen kennen in tegenstelling tot heffingen als het rioolrecht en de afvalstoffenheffing geen vooraf bepaald bestedingsdoel. De niet vrij aanwendbare heffingen worden, evenals de ontvangsten van de specifieke uitkeringen in de programma’s, waar ze voor een deel de kosten dekken, onder de baten verantwoord. In de volgende tabel staan de middelen die vrij besteedbaar zijn.

Gemeenten nemen vanaf 2017 een basisset BBV beleidsindicatoren op in de begroting en het jaarverslag voor inzicht en heldere beeldvorming over de beleidsresultaten van de gemeente, en vergelijking van gemeenten onderling.

Via het verplichte dashboard van Waarstaatjegemeente.nl zijn nog meer gegevens beschikbaar. In de onderstaande tabel staan de beleidsindicatoren voor dit programma van onze gemeente met peildatum 04-09-2024.