Programma 7 Volksgezondheid en milieu

Omschrijving (toelichting)

Als gemeente vinden we het belangrijk om in te zetten op goede gezondheid van onze inwoners. Daarom hebben we afgelopen jaar ingezet op gezondheidsbevordering om inwoners zolang mogelijk gezond te houden en daarmee extra druk op de zorg zoveel mogelijk te voorkomen. Daarnaast hebben we ingezet op gezondheidsbescherming, want ook dat is noodzakelijk om onze inwoners zo lang mogelijk gezond te houden. Hiervoor zijn we gestart met het project KWF Huidkanker, werken we verder aan programma's op gezonde leefstijl waaronder Stoppen met Roken en zijn we in de laatste fase aangekomen van het Lokaal Hitteplan. De effecten dragen bij aan het beleidsplan van GGD Flevoland 'Een gezonde toekomst in Flevoland 2024-2026' op het gebied van: ziekte naar gezondheid, fysieke en sociale leefomgeving, gezonde leefstijl, gezond ouder worden, gezond opgroeien & opvoeden, infectieziektebestrijding, zorg & veiligheid en lokaal maatwerk en advies.

Omschrijving (toelichting)

In 2024 heeft GGD Flevoland uitvoering gegeven aan de Wet Publieke Gezondheid samen met de aangesloten gemeenten in Flevoland. Daarnaast hebben wij als gemeente verschillende plustaken ingekocht, waaronder de gezondheidsmakelaar en de gezonde school. Dit zijn preventieve activiteiten om bewustwording te creëren over het belang van gezond opgroeien en gezond ouder worden door het geven van gastlessen op scholen over mentale gezondheid (bijvoorbeeld) en voorlichting te geven aan ouderen. Hiervoor hebben wij theater lessen verzorgd om op een leuke manier aan gezondheid te werken. Met het fysieke domein hebben we een hitteplan opgesteld die afgerond wordt in 2025 Q1. Ook hebben we een begin gemaakt voor huidkanker preventie, wat volgend jaar een vervolg krijgt en waarbij we in gaan zetten op zonbescherming voor kwetsbare inwoners. 

Omschrijving (toelichting)

Het pakket gemeentelijke basisvoorzieningen bestaat uit de zorg voor de riolering, de vuilophaal, -verwerking en -afvoer en de exploitatie van de begraafplaats. Het gaat om wettelijke taken die door een gemeente uitgevoerd moeten worden. De zorg voor de riolering gaat om het aanleggen, in stand houden en onderhouden van het rioleringsstelsel, waarmee de opvang en afvoer van het huishoudelijk en bedrijfsvuilwater en hemelwater wordt geregeld.

De vuilophaal, -verwerking en -afvoer gaat over het ophalen en verwerken van het huishoudelijk afval en het exploiteren van de milieustraat. Met deze beide thema’s streven we een schone, milieuveilige en gezonde leefomgeving na. Door een heffing brengen we beide in rekening bij de inwoners. Groei van areaal (woningbouw) betekent ook een toename van exploitatiekosten.

De exploitatie van de begraafplaats gaat over het hebben en onderhouden van een algemene begraafplaats voor alle inwoners. Dit betreft het verzorgen van begrafenissen, het ruimen van graven en het beheren en onderhouden van de begraafplaats.

Omschrijving (toelichting)

1. We streven naar een optimaal niveau van de basisvoorzieningen tegen een zo laag mogelijke lokale lastendruk voor afval en riolering;
2. De beleidsdoelen voor de afval-, hemel-, grond- en oppervlaktewater zijn beschreven in het GRP Dronten 2022-2028;
3. We spelen in op het voorkomen van wateroverlast (onderdeel van klimaatadaptie);
4. We streven naar een groene nette rustgevende begraafplaats waar nabestaanden hun dierbaren op waardige wijze kunnen herdenken.

Omschrijving (toelichting)

Zie voor de toelichting van de gemeentelijke basisvoorzieningen de paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen.

Omschrijving (toelichting)

Ons streven is gericht op het verbeteren van de kwaliteit van de leefomgeving in gemeente Dronten. In de Omgevingswet staan eisen waaraan voldaan moet worden om te zorgen voor een goede kwaliteit van de leefomgeving. De Provincie Flevoland toetst deze kwaliteit aan de hand van het Interbestuurlijk Toezicht (IBT). De jaarlijkse score van het IBT geeft een indicatie van de kwaliteit van de uitvoering van VTH-taken. Deze beoordeling wordt uitgedrukt in drie niveaus: adequaat (groen), redelijk adequaat (oranje) en niet adequaat (rood). Het hoogste niveau van beoordeling dat door het IBT kan worden toegekend is ‘adequaat’. Wanneer er dus ‘adequaat’ gescoord wordt, houdt dit in dat gemeente Dronten en de OFGV voldoen aan de gestelde kwaliteitsnormen conform de geldende wet- en regelgeving. Hierbij wordt indirect bijgedragen aan een goede kwaliteit van de leefomgeving.

Met het Uitvoeringsprogramma Klimaatbeleidsplan werken we via verschillende maatregelen aan de bewustwording van inwoners, ondersteuning van energieloketten in de dorpen, stimulering van energiesamenwerkingsverbanden, verstrekken van duurzaamheidsleningen, ondersteunen van innovaties voor de energietransitie en klimaatadaptatie.

Naast deze maatregelen werken we aan het Uitvoeringsprogramma Transitievisie Nieuwe Warmte (Dronten aardgasvrij per 2050) en houden we bij de aanschaf van producten rekening met de principes van de circulaire economie.

Omschrijving (toelichting)

1. We scoren adequaat op het interbestuurlijk toezicht VTH-taken;
2. We geven de energietransitie van energieopwekking en/of energiegebruik vorm via burgerparticipatie;
3. We streven naar een betere balans tussen doelstellingen voor duurzame energie, economisch rendement, landschappelijke kwaliteit en maatschappelijk draagvlak;
4. Naast wind zetten we in op andere vormen van duurzame energieopwekking en energiebesparing;
5. We willen inspelen op de klimaatadaptatie;
6. Bij aanschaf van producten houden we rekening met de principes van de circulaire economie.

Omschrijving (toelichting)

Interbestuurlijk toezicht VTH-taken
Met de inwerkingtreding van de Omgevingswet op 1 januari 2024 is de manier waarop het interbestuurlijk toezicht (IBT) op de Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving (VTH)-taken wordt uitgevoerd, veranderd. Daarom wordt 2024 beschouwd als een overgangsjaar. Dit betekent dat het interbestuurlijk toezicht niet gezien wordt als een officiële beoordeling in de zin van een formele inspectie of normatieve toetsing, maar eerder als een signalerende en stimulerende vorm van toezicht. Volgens de conceptbeoordeling van de IBT-toezichthouder scoort Dronten redelijk adequaat op de uitvoering van de VTH-taken. In Q2 2024 volgt de definitieve beoordeling met een mogelijke aanpassing in de score. De IBT-beoordeling over 2023 is vastgesteld op ‘adequaat’ en in 2024 op ‘redelijk adequaat’. Dit signaleert een lichte daling in de beoordeling, wat aandacht verdient in het kader van continue verbetering. De verbeterpunten zijn in beeld en worden in 2025 verder opgepakt.

Duurzaamheid
De warmte- en energietransitie heeft ook in 2024 weer veelvuldig de publiciteit gehaald. Met de door het Rijk beschikbaar gestelde middelen (meerjarenprogramma’s) wordt ook in Dronten bijgedragen aan het zuinig omgaan met onze planeet. De economische, sociale en de ecologische aspecten van duurzaamheid hebben ook dit jaar goed op de agenda gestaan. Alle programma’s zijn goed op stoom gekomen. We lopen op schema.

De warmte- en energietransitie is nodig voor het zoveel mogelijk afremmen van de klimaatveranderingen. De CO2-uitstoot moet beperkt worden om te voorkomen dat de aarde nog verder opwarmt en de weersomstandigheden (nog) extremer worden. De overstap op duurzame energie om nieuwe warmte en elektriciteit op te wekken, zorgt voor reductie van de uitstoot van CO2.

Er zijn in dit kader door het Rijk een drietal Specifieke Uitkeringen (SPUK) verstrekt. Naast middelen voor energiearmoede is ook een grote meerjarige bijdrage verstrekt voor loonkosten (ca. 7 fte) die gemaakt worden voor de uitvoering van het klimaat- en energiebeleid. Ook is een SPUK-uitkering van 1,6 miljoen vanuit het nationale Isolatieprogramma beschikbaar gekomen.

Warmtetransitie
Een belangrijk onderdeel in het Uitvoeringsprogramma van de Transitievisie Nieuwe Warmte is de isolatie van woningen om deze klaar de maken voor de transitie naar aardgasvrij. Een belangrijke doelgroep is ‘huishoudens die een slecht geïsoleerde koopwoning hebben én te maken hebben met energiearmoede’. Dit jaar is deze doelgroep als eerste benaderd. Er zijn inmiddels 242 gesprekken met een energiecoach aangevraagd.

Het Warmte en Energie event in de Meerpaal heeft voorzien in een grote behoefte. Ruim 700 bezoekers hebben zich door 30 standhouders laten informeren over verschillende mogelijkheden voor verduurzaming van hun woning.

Voor de duurzaamheidsleningen is in totaal € 5,6 miljoen beschikbaar gesteld. We hebben in de periode van 2013 tot en met 2024 meer dan 1325 beschikkingen afgeven. Dit heeft geresulteerd in het aangaan van 1042 daadwerkelijke leningen. Eind dit jaar is de verordening Duurzaamheidslening vernieuwd. Leningen zijn nu ook mogelijk voor onder andere batterijen en sedumdak. Het maximale leningsbedrag is verhoogd naar     € 25.000.

Energietransitie
Om de Netcongestie in Flevoland aan te pakken, hebben de Provincie Flevoland, TenneT en Liander alle betrokken partijen opgeroepen om het bomvolle stroomnet in de Flevopolder samen te ontlasten. De netbeheerders TenneT en Liander en de provincie Flevoland hebben dit jaar een actieplan bekendgemaakt om een betrouwbare elektriciteitsvoorziening in de provincie en daarmee ook in Dronten te garanderen.

Het 1e onderzoek ‘Energyhub - de Poort’ is afgerond. Het is nu aan Parkmanagement om de vervolgstappen te initiëren. Alle bedrijven die er nu zijn gevestigd, hebben een aansluiting. Ook zijn de gevraagde vermogens beschikbaar. Voor nieuwe bedrijven op de Poort speelt stroomaansluiting nog steeds wel.

Eind van dit jaar is het regionale advies over de 380kV-hoogspanningsverbinding Ens-Lelystad-Diemen verschenen (zie RIB 708853).

De gemeente heeft met gebruikmaking van het experimentenkader van de provincie Flevoland goedkeuring gegeven aan de bouw van een grootschalige batterij aan het Olsterdwarspad. De bouw is dit jaar ook daadwerkelijk van start gegaan.

Dit jaar is een 2e groengasinstallatie gerealiseerd. Dit groene gas wordt direct in het aardgasnetwerk gepompt. Groengas wordt gezien als een deel oplossing voor het aardgasvrij maken van de gebouwde omgeving. Dronten levert hieraan inmiddels een behoorlijke bijdrage.

De windplannen Groen en Blauw zijn voltooid. In Dronten wordt duurzame energie (wind en zon) opgewekt voor ruim 1,5 mln. huishoudens.

Hierna verklaren we per pakket de afwijkingen tussen begroting na wijziging 2024 en de werkelijkheid 2024. De belangrijkste afwijkingen (lasten en baten) worden toegelicht. We lichten afwijkingen op pakketniveau toe vanaf € 75.000. Bij individuele afwijkingen binnen het pakket hanteren we voor de toelichting als richtlijn een grensbedrag van € 50.000 euro en hoger. Een ‘min’ betekent een financieel nadeel voor de gemeente en een ‘plus’ een financieel voordeel.

Gemeenten nemen vanaf 2017 een basisset BBV beleidsindicatoren op in de begroting en het jaarverslag voor inzicht en heldere beeldvorming over de beleidsresultaten van de gemeente, en vergelijking van gemeenten onderling.

Via het verplichte dashboard van Waarstaatjegemeente.nl zijn nog meer gegevens beschikbaar. In de onderstaande tabel staan de beleidsindicatoren voor dit programma van onze gemeente met peildatum 26-03-2025.